مقایسه امنیت کیف پول های MPC و Multisig

کیف پول‌های رمزارزی طی سال‌های اخیر مسیر تکامل چشمگیری را طی کرده‌اند. از کیف پول‌های سنتی با یک کلید خصوصی گرفته تا مدل‌های پیشرفته‌تر مانند Multisig (چند امضایی) و کیف پول‌های نسل جدید MPC (محاسبات چند طرفه)، هرکدام روش‌ متفاوتی برای افزایش امنیت دارایی‌های دیجیتال ارائه می‌کنند. پرسش اساسی کاربران این است: کدام‌ یک امنیت بیشتری دارد و برای چه مواردی مناسب‌تر است؟ برای پاسخ دقیق، باید نحوه عملکرد هر دو فناوری، میزان مقاومتشان در برابر حملات، نحوه مدیریت کلیدها و همچنین تجربه کاربری آن‌ها را بررسی کنیم.

کیف پول Multisig چیست و چگونه کار می‌کند؟

کیف پول چند امضایی مدلی است که در آن به جای یک کلید خصوصی، چند کلید مختلف برای تأیید تراکنش لازم است. این ساختار سال‌ها در بیت‌کوین و بسیاری از شبکه‌ها استفاده شده و به‌عنوان یکی از اولین راه‌حل‌های امنیتی غیرمتمرکز شناخته می‌شود. در این سیستم، آدرس کیف پول بر اساس مجموعه‌ای از امضاها تعریف می‌شود و هنگام ارسال تراکنش، شبکه بلاکچین بررسی می‌کند که تعداد مشخصی از امضاها ثبت شده باشد. همین ساختار، لایه امنیتی محکم و غیرقابل دورزدنی ایجاد می‌کند. حتی اگر یکی از کلیدها لو برود یا دستگاهی هک شود، مهاجم نمی‌تواند دارایی را منتقل کند؛ زیرا بلاکچین به تعداد امضای کافی نیاز دارد. این روش به‌ویژه برای سازمان‌ها، گروه‌های سرمایه‌گذاری، DAOها و صندوق‌های مشترک بسیار محبوب است. اما Multisig یک مشکل بزرگ دارد: این ساختار برای هر بلاکچین به صورت متفاوت پیاده‌سازی شده است. یعنی اگر Multisig را روی بیت‌کوین بسازید، نمی‌توانید همان ساختار را روی اتریوم یا ترون استفاده کنید. علاوه بر این، تراکنش‌های چند امضایی گاهی گران‌تر و پیچیده‌ترند و ریکاوری (بازیابی) کلیدها نیز فرآیندی غیرانعطاف‌پذیر و زمان‌بر دارد.

کیف پول MPC چیست و چه تفاوتی ایجاد می‌کند؟

کیف پول MPC یا Multi-Party Computation نسل جدیدی از کیف پول‌هاست که به جای یک کلید خصوصی، آن کلید را به چند بخش ریاضی تقسیم می‌کند. این بخش‌ها هیچ‌وقت در یک مکان جمع نمی‌شوند و امضای تراکنش بدون تشکیل کلید کامل انجام می‌گیرد. فناوری MPC طی سال‌های اخیر بسیار محبوب شده زیرا مشکلات Multisig را دارد برطرف می‌کند. کاربران می‌توانند تجربه کاربری یک کیف پول عادی با یک آدرس معمولی داشته باشند اما امنیتی مشابه Multisig دریافت کنند، بدون اینکه تراکنش‌ها پیچیده یا گران شوند. از آن مهم‌تر، MPC وابسته به شبکه بلاکچین نیست و روی هر زنجیره‌ای قابل پیاده‌سازی است. در MPC معمولاً چند دستگاه (مثلاً موبایل کاربر، لپ‌تاپ و سرور پشتیبان) هرکدام بخشی از کلید را نگه می‌دارند. اگر یکی از این دستگاه‌ها از دسترس خارج شود، امکان بازیابی کلید با ترکیب سایر بخش‌ها وجود دارد. این ویژگی، ریکاوری MPC را بسیار ساده‌تر و انعطاف‌پذیرتر از Multisig می‌کند.

تفاوت اصلی امنیت MPC و Multisig در چیست؟

در Multisig امنیت توسط سخت‌گیری بلاکچین تضمین می‌شود. این یعنی قوانین در سطح پروتکل ذخیره شده و کسی نمی‌تواند تغییرشان دهد. ساختار روی زنجیره ثبت می‌شود و همه چیز شفاف و قابل مشاهده است. در مقابل، امنیت در MPC در لایه رمزنگاری و محاسبات توزیع‌شده تضمین می‌شود، نه در خود بلاکچین. بنابراین کاربر یک آدرس معمولی دارد اما امنیتش در پشت‌صحنه با یک فرآیند پیچیده رمزنگاری مدیریت می‌شود. این تفاوت باعث شده Multisig بیشتر برای سیستم‌هایی مناسب باشد که نیاز به شفافیت دارند؛ مانند DAOها یا صندوق‌های سرمایه‌گذاری که باید امضاهای هر عضو قابل مشاهده باشد. اما MPC بیشتر برای کاربران عادی، شرکت‌های خصوصی و کیف پول‌هایی مانند Fireblocks، ZenGo و Coinbase Wallet مناسب است که تجربه کاربری ساده‌تری ارائه می‌دهند.

کدام‌یک در برابر هک مقاوم‌تر است؟

در Multisig، هر کلید مستقل است و در صورت هک یک دستگاه، مهاجم نمی‌تواند کاری انجام دهد. همین موضوع آن را بسیار مقاوم می‌کند و ساختارش امتحان خود را سال‌ها پس داده است. در MPC نیز مهاجم باید یکی از مجموعه‌های کلیدهای ریاضی را بدزدد؛ اما چون کلید کامل وجود ندارد و ترکیب‌ها روی دستگاه‌های مختلف انجام می‌شود، حمله بسیار سخت‌تر است. برخلاف ظاهر ساده MPC، امنیت آن در سطح سازمانی و بانکداری دیجیتال استفاده می‌شود. تفاوت مهم هک‌پذیری این دو سیستم به نقطه ضعفشان برمی‌گردد: Multisig در برابر مشکلات قراردادهای هوشمند آسیب‌پذیرتر است، چون پیاده‌سازی‌ها متفاوت‌اند. اما MPC بیشتر در برابر حملات سمت کاربر (مثل سرقت گوشی یا بدافزار) نیاز به محافظت دارد.

بازیابی کلیدها در MPC و Multisig؛ کدام بهتر است؟

در Multisig اگر یکی از کلیدها گم شود، باید فرآیند پیچیده‌ای برای انتقال دارایی به یک کیف پول جدید انجام شود. این کار نه‌تنها سخت است، بلکه هزینه‌های بالایی دارد و کاربران معمولی را دچار استرس می‌کند. در MPC بازیابی بسیار ساده‌تر است. بخش‌های مختلف کلید روی دستگاه‌های مختلف ذخیره شده و اگر یک بخش از دست برود، سایر بخش‌ها امکان تولید یک کلید جدید را فراهم می‌کنند. به همین دلیل بسیاری از کیف پول‌های مدرن موبایلی از MPC استفاده می‌کنند تا کاربران تازه‌کار هم با ریسک کمتر کار کنند.

کدام‌ یک برای کاربران ایرانی مناسب‌تر است؟

برای سرمایه‌گذاران عادی، تریدرها و افرادی که حجم متوسطی رمزارز نگه می‌دارند، MPC انتخاب بهتری است چون هم رابط کاربری ساده دارد و هم بازیابی راحتی ارائه می‌دهد. اما سازمان‌ها، شرکت‌ها و گروه‌هایی که باید تراکنش‌ها را مشترکاً مدیریت کنند، بهتر است سراغ Multisig بروند؛ زیرا کنترل شفاف‌تری ارائه می‌دهد و هیچ‌کس نمی‌تواند بدون امضای سایر اعضا تراکنش انجام دهد.

جمع‌بندی

حقیقت این است که هر دو فناوری امنیت بسیار بالایی دارند؛ اما فلسفه‌شان متفاوت است. Multisig امنیت را از بلاکچین می‌گیرد و روی شفافیت و کنترل گروهی تمرکز دارد. MPC امنیت را از رمزنگاری پیشرفته می‌گیرد و روی تجربه کاربری و سهولت مدیریت تمرکز کرده است. اگر امنیت درجه‌یک و کنترل سازمانی می‌خواهید، Multisig انتخاب شماست. اگر امنیت بالا با تجربه کاربری ساده و ریکاوری آسان می‌خواهید، MPC گزینه ایده‌آل‌تر است.