بررسی امنیت کیف پول های تحت وب

کیف پول‌های تحت وب در سال‌های اخیر به یکی از پرطرفدارترین ابزارهای مدیریت رمزارز تبدیل شده‌اند. استفاده آسان، عدم نیاز به نصب نرم‌افزار و امکان اتصال مستقیم به اپلیکیشن‌های وب۳، این نوع کیف پول‌ها را به گزینه‌ای ایده‌آل برای کاربران مبتدی و حرفه‌ای تبدیل کرده است. اما در پشت این سادگی و سرعت، مسئله‌ای بسیار مهم‌تر پنهان است: امنیت. بسیاری از کاربرانی که سرمایه‌ی دیجیتال خود را در کیف پول‌های تحت وب نگهداری می‌کنند، بدون آگاهی از ساختار امنیتی آن‌ها با خطراتی روبه‌رو می‌شوند که ممکن است منجر به از دست رفتن کامل دارایی شود. در این مقاله به‌طور جامع امنیت کیف پول‌های تحت وب را بررسی می‌کنیم و توضیح می‌دهیم که این کیف پول‌ها چگونه کار می‌کنند، چه مزایا و محدودیت‌هایی دارند و برای کاربران ایرانی چه نکاتی اهمیت بیشتری دارد.

کیف پول تحت وب چیست و چگونه کار می‌کند؟

کیف پول تحت وب یا Web Wallet نوعی کیف پول دیجیتال است که از طریق مرورگر یا یک وب‌سایت در دسترس قرار می‌گیرد و کاربر می‌تواند به‌سادگی با وارد شدن به سایت یا نصب افزونه مرورگر، دارایی خود را مدیریت کند. برخلاف کیف پول‌های سخت‌افزاری یا موبایلی، در این نوع کیف پول برنامه‌ای روی سیستم نصب نمی‌شود و بخش عمده‌ای از روند مدیریت، اعتبارسنجی یا امضای تراکنش از طریق فضای آنلاین انجام می‌گیرد. برخی کیف پول‌های تحت وب کلید خصوصی را در مرورگر ذخیره می‌کنند و برخی دیگر کلید را روی سرور نگه می‌دارند که همین تفاوت نقش مهمی در میزان امنیت دارد. به‌طور کلی، کیف پول‌های تحت وب دروازه‌ای به دنیای وب۳ محسوب می‌شوند و به کاربران اجازه می‌دهند بدون پیچیدگی، با صرافی‌های غیرمتمرکز، بازی‌های بلاک‌چین، پلتفرم‌های DeFi و هزاران برنامه دیگر تعامل داشته باشند.

محبوبیت کیف پول تحت وب در ایران

برای کاربران ایرانی که به‌دلایل مختلف امکان استفاده آسان از اپلیکیشن‌ها یا سرویس‌های خارجی را ندارند، کیف پول‌های تحت وب گزینه‌ای سریع و در دسترس هستند. مرورگر، پراکسی یا VPN معمولاً برای استفاده کفایت می‌کند و نیازی به داشتن گوشی یا سیستم قوی نیست. همین موضوع باعث شده بسیاری از افراد، حتی بدون دانش عمیق امنیتی، از این کیف پول‌ها برای نگهداری یا جابه‌جایی رمزارز استفاده کنند.

میزان امنیت کیف پول‌های تحت وب؛ واقعیت و چالش‌ها

وابستگی به اینترنت و محیط آنلاین

بزرگ‌ترین نقطه ضعف کیف پول تحت وب، وابستگی کامل آن به اینترنت است. چون تمام فرآیند از طریق مرورگر انجام می‌شود، کوچک‌ترین ضعف در سیستم‌عامل، مرورگر، افزونه‌ها یا شبکه می‌تواند امنیت کلید خصوصی را به خطر بیندازد. این در حالی است که کیف پول‌های سرد کلید را هیچ‌گاه در معرض اینترنت قرار نمی‌دهند. برای کاربران ایرانی که اغلب از VPN، مرورگرهای ناسازگار یا سیستم‌هایی با امنیت پایین استفاده می‌کنند، این خطر چند برابر می‌شود. حتی یک بدافزار ساده، می‌تواند دسترسی مستقیم به کلید خصوصی ذخیره‌شده در مرورگر ایجاد کند.

خطر افزونه‌های تقلبی و وب‌سایت‌های جعلی

یکی از رایج‌ترین روش‌های سرقت دارایی در کیف پول‌های تحت وب، استفاده از نسخه‌های جعلی افزونه یا وب‌سایت است. نمونه‌های زیادی وجود دارد که کاربران نسخه تقلبی Metamask را از یک لینک تبلیغی دانلود کرده‌اند و همان لحظه کلید خصوصی آن‌ها به دست هکر افتاده است. ویژه در ایران، به دلیل فیلتر بعضی منابع رسمی، بسیاری از کاربران برای دانلود افزونه از کانال‌های غیررسمی استفاده می‌کنند که این کار امنیت را به‌طور جدی تهدید می‌کند.

خطر فیشینگ و صفحات جعلی

وب‌سایت‌های تحت وب به‌شدت در معرض حملات فیشینگ هستند. هکرها با ساختن صفحات مشابه نسخه اصلی، کاربران را وادار می‌کنند Seed Phrase یا کلید خصوصی خود را وارد کنند. در کیف پول‌های تحت وب، معمولاً کاربر مجبور است برای بازیابی کیف پول، این کلمات را دقیقاً در همان صفحه مرورگر وارد کند و همین موضوع خطر را چند برابر می‌کند. برای کاربران ایرانی که روزانه با پیامک‌ها و لینک‌های فیشینگ مواجه می‌شوند، خطر اشتباه وارد کردن اطلاعات بسیار بالا است.

ذخیره‌سازی کلید خصوصی؛ نقطه حیاتی امنیت

امنیت کیف پول تحت وب به این بستگی دارد که کلید خصوصی کجا ذخیره شود. اگر کلید در مرورگر رمزگذاری شود، امنیت نسبی وجود دارد، اما نه به اندازه کیف پول سخت‌افزاری. اگر کلید در سرور ذخیره شود، خطر حمله به سرور یا سرقت دسته‌جمعی وجود دارد. در بسیاری از کیف پول‌های تحت وب، نسخه‌ای از کلید در حافظه مرورگر قرار می‌گیرد و حتی پس از حذف افزونه هم رد پایی از آن باقی می‌ماند. برای کاربرانی که از سیستم‌های آلوده یا کافی‌نت استفاده می‌کنند، این موضوع بسیار خطرناک است.

امنیت کیف پول‌های تحت وب در برابر حملات وب۳

یکی از تفاوت‌های اساسی کیف پول‌های تحت وب با کیف پول‌های سرد، امکان اتصال مستقیم به برنامه‌های Web3 است. این ویژگی اگرچه جذاب و ضروری است، اما سطح جدیدی از خطرات را ایجاد می‌کند.

امضای هوشمند قراردادها

در بسیاری از برنامه‌های وب۳ لازم است کاربران تراکنش‌ها و قراردادهای هوشمند را امضا کنند. در کیف پول تحت وب، این امضاها به‌سادگی انجام می‌شود و کاربر معمولاً متن کامل قرارداد را درک نمی‌کند. همین موضوع باعث خطاهای مرگبار شده است؛ کاربر به‌ظاهر یک تراکنش ساده را تأیید می‌کند، اما در واقع اجازه برداشت تمام دارایی‌ها را به قرارداد مخرب می‌دهد. این مشکل در کیف پول سرد به علت تأیید تراکنش روی دستگاه فیزیکی، کمتر اتفاق می‌افتد. بعضی کیف پول‌های تحت وب پس از یک بار اتصال به یک سایت، در آینده نیز بدون نیاز به تأیید مجدد به آن متصل می‌مانند. اگر سایت در این فاصله هک شود یا نسخه تقلبی جایگزین شود، دارایی کاربر در معرض خطر قرار می‌گیرد.

مشکلات امنیتی کاربران ایرانی در استفاده از کیف پول‌های تحت وب

کاربران ایرانی در مقایسه با بسیاری از کشورها باید احتیاط بیشتری کنند. استفاده از VPNهای نامطمئن، مرورگرهای غیررسمی، سخت‌افزارهای قدیمی و سیستم‌عامل‌های کرک‌شده، خطرات امنیتی را چند برابر می‌کند. علاوه بر این، بسیاری از تهدیدات سایبری و بدافزارهای ایرانی مخصوص سرقت رمزارز طراحی شده‌اند و به‌سادگی کلیدهای ذخیره‌شده در مرورگر یا عبارت بازیابی را استخراج می‌کنند. مشکل دیگر این است که سایت‌ها یا افزونه‌های رسمی گاهی برای کاربران ایرانی محدود می‌شوند و همین موضوع افراد را به‌سمت لینک‌های غیررسمی سوق می‌دهد؛ لینکی که شاید نسخه‌ای مخرب از افزونه متامسک یا تراست‌ولت باشد.

آیا کیف پول تحت وب انتخاب امنی است؟

کیف پول تحت وب می‌تواند گزینه‌ای مناسب برای تراکنش‌های روزمره، اتصال به وب۳ و استفاده از برنامه‌های غیرمتمرکز باشد. اما این نوع کیف پول ابداً مناسب نگهداری بلندمدت یا ذخیره دارایی زیاد نیست. هرچقدر مبلغ شما بیشتر باشد، خطر استفاده از کیف پول تحت وب شدیدتر می‌شود. با وجود تمام امکانات، امنیت کیف پول تحت وب هرگز به سطح کیف پول سرد نمی‌رسد، زیرا کلید خصوصی همیشه در محیط آنلاین قرار دارد. بنابراین بهترین رویکرد برای کاربران ایرانی این است که دارایی اصلی خود را در کیف پول سرد نگه دارند و فقط برای فعالیت روزمره از کیف پول تحت وب استفاده کنند.

جمع‌بندی

کیف پول‌های تحت وب یکی از ساده‌ترین ابزارها برای مدیریت رمزارز هستند و نقش مهمی در دنیای وب۳ دارند. اما از نظر امنیت، به دلیل وابستگی کامل به اینترنت، خطر فیشینگ، بدافزار، صفحات جعلی، افزونه‌های مخرب و ضعف‌های مرورگر، در سطحی پایین‌تر از کیف پول‌های موبایلی و بسیار پایین‌تر از کیف پول‌های سرد قرار می‌گیرند. برای کاربران ایرانی که در معرض حملات سایبری متعدد و محدودیت‌های دسترسی قرار دارند، این خطرها جدی‌تر و منسجم‌تر است. بنابراین استفاده از کیف پول تحت وب باید با دقت، آگاهی و رعایت اصول امنیتی انجام شود. به‌طور کلی، کیف پول تحت وب وسیله‌ای عالی برای اتصال به وب۳ است، اما به هیچ‌عنوان گزینه‌ای امن برای نگهداری بلندمدت رمزارز محسوب نمی‌شود.