کیف پول‌های MPC چیستند و چرا آینده دارند؟

فناوری بلاک‌چین روزبه‌روز در حال پیشرفت است و همراه با آن، مدل‌های ذخیره‌سازی و نگهداری دارایی‌های دیجیتال نیز دگرگون می‌شوند. تا چند سال پیش، کیف پول‌های سخت‌افزاری یا چند امضایی بیشترین امنیت را ارائه می‌دادند، اما حالا نسل جدیدی از کیف پول‌ها با فناوری MPC (Multi-Party Computation) در حال ظهور است. این فناوری امنیت، سهولت استفاده و انعطاف‌پذیری را هم‌زمان فراهم می‌کند و بسیاری از کارشناسان آن را آینده‌ی نگهداری رمزارزها می‌دانند.

کیف پول MPC چیست؟

کیف پول MPC یا «محاسبه چندجانبه» نوعی کیف پول رمزارزی است که در آن کلید خصوصی هیچ‌گاه به‌صورت کامل تولید یا ذخیره نمی‌شود. به‌جای آن، کلید به بخش‌های متعددی تقسیم می‌شود و هر بخش در دستگاه یا سروری جداگانه نگهداری می‌شود.

نحوه عملکرد کیف پول‌های MPC

در کیف پول‌های MPC، وقتی کاربر قصد امضای تراکنشی را دارد، هر بخش از کلید خصوصی سهم خود از امضا را تولید می‌کند. سپس این سهم‌ها بدون آنکه در جایی جمع شوند، با الگوریتم رمزنگاری خاصی ترکیب می‌شوند تا امضای نهایی ایجاد گردد. به این ترتیب، حتی اگر یکی از سرورها یا دستگاه‌ها هک شود، مهاجم به کلید کامل دسترسی نخواهد داشت. این روش باعث می‌شود MPC یکی از امن‌ترین ساختارهای رمزنگاری در دنیای رمزارزها باشد.

تفاوت کیف پول‌های MPC با کیف پول‌های سنتی

پیش از بررسی تفاوت‌ها، توصیه می‌شود مقاله‌ی «کیف پول دیجیتال چیست و چگونه دارایی‌های خود را امن نگه داریم؟» را مطالعه کنید تا با ساختار کلی کیف پول‌های دیجیتال آشنا شوید.

در کیف پول‌های سنتی

در کیف پول‌های معمولی، کلید خصوصی به‌صورت یک رشته‌ی رمزنگاری‌شده روی دستگاه کاربر ذخیره می‌شود. اگر این کلید گم شود یا در اختیار دیگران قرار گیرد، کل دارایی از بین می‌رود. این روش ساده اما بسیار آسیب‌پذیر است.

در کیف پول‌های MPC

در فناوری MPC، کلید خصوصی هرگز به شکل کامل وجود ندارد. هر گره (node) تنها بخشی از کلید را نگه می‌دارد و بدون همکاری سایر گره‌ها، قادر به انجام هیچ تراکنشی نیست. این ساختار باعث می‌شود حتی در صورت لو رفتن بخشی از داده‌ها، امنیت دارایی حفظ شود.

مزایای استفاده از کیف پول‌های MPC

فناوری MPC ترکیبی از امنیت سطح سازمانی و سهولت استفاده برای کاربران عادی را ارائه می‌دهد. برخلاف کیف پول‌های سنتی، این مدل خطرات متمرکز بودن اطلاعات را از بین می‌برد و کنترل را بین چند بخش تقسیم می‌کند.

امنیت توزیع‌شده و چندلایه

در MPC، کلید خصوصی هیچ‌گاه در یک نقطه‌ی خاص ذخیره نمی‌شود. این یعنی هیچ هکر یا فردی نمی‌تواند با نفوذ به یک دستگاه، دارایی‌ها را سرقت کند. حتی اگر یکی از بخش‌ها از بین برود، سایر بخش‌ها قادر به بازیابی امن کلید هستند.

حذف دغدغه‌ی نگهداری کلید خصوصی

در کیف پول‌های معمولی، کاربر باید عبارت بازیابی یا کلید خصوصی را یادداشت و در جایی امن نگهداری کند. اما در MPC، کلید خصوصی فیزیکی وجود ندارد، پس نگرانی از گم شدن یا سرقت آن کاملاً برطرف می‌شود.

مناسب برای سازمان‌ها و مؤسسات مالی

شرکت‌های بزرگ و صرافی‌های معتبر جهانی مانند Fireblocks، Coinbase Custody و ZenGo از فناوری MPC برای مدیریت دارایی مشتریان استفاده می‌کنند. این ساختار باعث می‌شود چند مدیر بتوانند هم‌زمان و با سطوح دسترسی مختلف تراکنش‌ها را تأیید کنند.

تجربه کاربری آسان

یکی از جذاب‌ترین ویژگی‌های MPC این است که در ظاهر هیچ تفاوتی با کیف پول‌های عادی ندارد. کاربران فقط تراکنش را تأیید می‌کنند و سیستم در پشت صحنه، محاسبات پیچیده را انجام می‌دهد.

چرا کیف پول‌های MPC آینده‌دارند؟

در دنیای رمزارزها همیشه تعادلی بین امنیت و راحتی وجود داشته است: هرچه امنیت بیشتر می‌شد، استفاده سخت‌تر می‌گردید. فناوری MPC این تناقض را از بین می‌برد و امنیت بالا را در کنار تجربه‌ی کاربری ساده فراهم می‌کند.

امنیت در کنار سهولت

کاربران دیگر نیازی به حفظ کلید خصوصی یا نگرانی بابت گم کردن Seed Phrase ندارند. این تجربه مشابه کیف پول‌های متمرکز است، با این تفاوت که کنترل کامل همچنان در دست کاربر باقی می‌ماند.

کاربرد در مقیاس سازمانی و شخصی

MPC نه‌تنها برای کاربران عادی بلکه برای بانک‌ها، صندوق‌های سرمایه‌گذاری و صرافی‌ها نیز کاربرد دارد. این فناوری امکان مدیریت اشتراکی دارایی‌ها بدون تکیه بر اعتماد به یک شخص یا دستگاه خاص را فراهم می‌کند.

سازگاری با فناوری‌های جدید

MPC قابلیت ادغام با فناوری‌های پیشرفته‌ای مانند ZK-Proofs (اثبات بدون افشا) و قراردادهای هوشمند را دارد. ترکیب این فناوری‌ها می‌تواند آینده‌ی تراکنش‌های خصوصی و امن در بلاک‌چین را شکل دهد.

تفاوت کیف پول‌های MPC و چندامضایی (Multi-Sig)

برخی کاربران ممکن است کیف پول‌های MPC را با کیف پول‌های چندامضایی اشتباه بگیرند، اما این دو در طراحی و سطح امنیت تفاوت‌های اساسی دارند. برای درک بهتر می‌توانید مقاله‌ی «کیف پول متمرکز یا غیرمتمرکز؛ کدام امن‌تر است؟» را نیز مطالعه کنید.

تفاوت در نحوه امضا و ساختار

در کیف پول چندامضایی، چند کلید مجزا وجود دارد و برای تأیید تراکنش، تعدادی از این کلیدها باید امضا کنند. این امضاها روی بلاک‌چین ثبت می‌شوند و معمولاً به شبکه خاصی محدودند. در مقابل، در MPC امضاها در خارج از بلاک‌چین و با استفاده از محاسبات رمزنگاری تولید می‌شوند. این روش ضمن حفظ امنیت، انعطاف بیشتری در جابه‌جایی بین شبکه‌ها و پروتکل‌ها ارائه می‌دهد.

معرفی کیف پول‌های MPC معروف در جهان

امروزه چند پروژه و شرکت بزرگ در زمینه‌ی توسعه کیف پول‌های MPC فعالیت دارند که برخی از آن‌ها به‌صورت سازمانی و برخی دیگر برای کاربران عادی طراحی شده‌اند.

 Fireblocks

Fireblocks یکی از پیشروترین پلتفرم‌های امنیتی سازمانی است که از فناوری MPC برای نگهداری و انتقال ایمن دارایی‌های رمزارزی استفاده می‌کند. بسیاری از بانک‌ها و مؤسسات بزرگ از زیرساخت این شرکت بهره می‌برند.

 ZenGo

ZenGo نخستین کیف پول موبایلی برای کاربران عادی است که به‌صورت کامل از فناوری MPC بهره می‌برد. این کیف پول نیازی به ذخیره کلید خصوصی ندارد و کاربران می‌توانند تنها با ایمیل و چهره‌نگاری وارد حساب خود شوند. برای آشنایی با کیف پول‌های مشابه، مقاله‌ی «تراست ولت چیست» نیز می‌تواند مفید باشد.

 Coinbase Wallet MPC

صرافی مشهور Coinbase نیز نسخه‌ی ویژه‌ای از کیف پول MPC خود را عرضه کرده است. این کیف پول، کنترل کامل کلیدها را به کاربر می‌دهد در حالی‌که از زیرساخت‌های امنیتی Coinbase بهره می‌برد.

چالش‌های فعلی کیف پول‌های MPC

هرچند فناوری MPC مزایای فراوانی دارد، اما هنوز در مرحله‌ی بلوغ است. هزینه‌ی پیاده‌سازی آن برای شرکت‌ها بالاست و نیازمند قدرت پردازشی بیشتری نسبت به کیف پول‌های معمولی است.

محدودیت در پشتیبانی نرم‌افزاری

هنوز همه‌ی بلاک‌چین‌ها از ساختار MPC پشتیبانی کامل ندارند. برخی پروژه‌ها در حال توسعه‌ی پروتکل‌هایی هستند که این فناوری را با استانداردهای فعلی هماهنگ کنند.

نیاز به آموزش و آگاهی

بسیاری از کاربران هنوز درک دقیقی از نحوه‌ی کار MPC ندارند و همین مسئله باعث می‌شود نسبت به آن محتاط باشند. با گذر زمان و آموزش بیشتر، انتظار می‌رود پذیرش عمومی آن افزایش یابد.

جمع‌بندی

فناوری MPC گامی بزرگ در مسیر افزایش امنیت و ساده‌سازی تجربه‌ی کار با رمزارزهاست. با حذف نیاز به کلید خصوصی، خطر گم شدن یا سرقت دارایی‌ها تقریباً از بین می‌رود. در عین حال، کنترل کامل همچنان در دست کاربر باقی می‌ماند. به همین دلیل، بسیاری از تحلیل‌گران معتقدند کیف پول‌های MPC نسل آینده‌ی کیف پول‌های دیجیتال هستند. اگر می‌خواهید درک عمیق‌تری از نحوه‌ی کار انواع کیف پول‌ها داشته باشید، مطالعه‌ی مقاله‌ی «آشنایی با انواع کیف پول دیجیتال: گرم، سرد و چند دارایی» را از دست ندهید.