صنعت هوش مصنوعی (AI) به سرعت در حال عبور از مرحله‌ی چت‌بات‌ها و کوپایلوت‌ها است. نسل بعدی این فناوری، عوامل خودگردان (AI Agents) خواهند بود؛ موجودیت‌های دیجیتالی هوشمندی که می‌توانند بدون دخالت انسان، در وب جست‌وجو کنند، قرارداد ببندند، پرداخت انجام دهند و حتی با سایر ماشین‌ها همکاری کنند.
طبق داده‌های Statista، ارزش بازار جهانی هوش مصنوعی تا سال ۲۰۳۱ از مرز ۱ تریلیون دلار عبور خواهد کرد. بخش قابل‌توجهی از این بازار به سیستم‌های عامل (Agentic Systems) اختصاص خواهد یافت؛ یعنی فناوری‌هایی که قادر به تصمیم‌گیری مستقل و تعامل مستقیم با یکدیگر هستند.
اما سؤال اساسی اینجاست: چطور میلیون‌ها عامل خودگردان می‌توانند به یکدیگر اعتماد کنند، داده‌ها را راستی‌آزمایی نمایند و تراکنش‌های مالی را بدون واسطه انجام دهند؟
💡 پاسخ در بلاکچین است؛ نه در ابرهای متمرکز
در حالی که شرکت‌هایی مانند Google و Microsoft در حال ساخت اکوسیستم‌های هوش مصنوعی متمرکز هستند، جامعه توسعه‌دهندگان رمزارز معتقد است زیرساخت واقعی اقتصاد هوش مصنوعی باید غیرمتمرکز و قابل‌اعتماد باشد — و بهترین گزینه برای این هدف، شبکه‌ی اتریوم (Ethereum) است.
اتریوم در حال حاضر بیش از ۵۵۰ میلیارد دلار دارایی درون‌زنجیره‌ای و میلیون‌ها قرارداد هوشمند را میزبانی می‌کند. به گفته‌ی «Binji» مهندس بنیاد اتریوم، این ویژگی اتریوم را به بستر طبیعی ساخت چیزی تبدیل می‌کند که او آن را «Trustware» می‌نامد؛ لایه‌ای عمومی که در آن ماشین‌ها می‌توانند هویت، حافظه و سوابق رفتاری خود را ثبت کنند.
او می‌گوید:
«اگر شما یک عامل مستقل باشید، نمی‌خواهید حافظه و اعتبار خود را به یک شرکت یا دولت بسپارید. به دفترکلی نیاز دارید که هیچ‌کس نتواند پنهانی تغییرش دهد — به زمینی بی‌طرف نیاز دارید؛ به اتریوم نیاز دارید.»
🧠 معرفی ERC-8004؛ پلی میان بلاکچین و هوش مصنوعی
در تاریخ ۹ اکتبر ۲۰۲۵، تیم dAI Foundation و شرکت Consensys از استاندارد جدید ERC-8004 رونمایی کردند. این استاندارد به منظور ایجاد چارچوبی برای کشف، احراز هویت و همکاری بین عوامل هوش مصنوعی روی زنجیره طراحی شده است — بدون نیاز به هیچ واسطه‌ی متمرکزی.
در هسته‌ی ERC-8004 سه رجیستری سبک برای هویت (Identity)، اعتبار (Reputation) و اعتبارسنجی (Validation) تعبیه شده است. هر عامل هوش مصنوعی یک هویت زنجیره‌ای (On-chain Identity) در قالب توکن ERC-721 دریافت می‌کند؛ همانند یک پاسپورت دیجیتال که مهارت‌ها، متادیتا و سابقه‌ی فعالیت آن را ثبت می‌کند.
این چارچوب همچنین از سیستم امتیازدهی و اثبات پرداخت x402 پشتیبانی می‌کند تا عوامل بتوانند سابقه‌ی رفتاری قابل‌اثبات (Provable Behavior) بسازند. در نتیجه، اعتماد میان ماشین‌ها بدون نیاز به انسان یا نهاد واسط ایجاد می‌شود.
🌍 آینده‌ای که در آن ماشین‌ها با هم معامله می‌کنند
با معرفی ERC-8004، اتریوم در مسیر تبدیل‌شدن به لایه هماهنگی اصلی اقتصاد هوش مصنوعی غیرمتمرکز گام برداشته است. در این آینده، ماشین‌ها و عوامل هوش مصنوعی نه‌تنها تراکنش‌ها را انجام می‌دهند، بلکه می‌توانند سازمان‌های مستقل (DAO) تشکیل دهند و منابع دیجیتال را به‌طور خودکار مدیریت کنند.
Binji در پایان افزود:
«این تازه آغاز دوران ماشین‌هایی است که بر پایه‌ی اعتماد کار می‌کنند. قراردادهای هوشمند راه ارتباط ما با AI خواهند بود و دفترکل تغییرناپذیر، راه ارتباط آن‌ها با یکدیگر. آینده‌ی هوش مصنوعی روی اتریوم ساخته می‌شود.»
