سم بنکمن-فرید، مدیرعامل سابق صرافی ورشکسته FTX که اکنون در حال گذراندن حکم ۲۵ سال زندان است، در مصاحبهای نادر از پشت میلهها، بزرگترین اشتباه زندگی خود را افشا کرد: «واگذاری کنترل شرکت به جان جی. ری سوم (John J. Ray III) در نوامبر ۲۰۲۲، پایان واقعی FTX بود.»
سقوط امپراتوری ۳۲ میلیارد دلاری
در گفتوگویی که برای اولین بار از زندان منتشر شد، بنکمن-فرید گفت:
«بزرگترین اشتباهم این بود که اجازه دادم کنترل شرکت از دستم خارج شود. چند دقیقه بعد از امضای انتقال اختیار، فرصت سرمایهگذاری بزرگی به من پیشنهاد شد که میتوانست FTX را نجات دهد، اما دیگر خیلی دیر شده بود.»
تنها چند ساعت پس از واگذاری کنترل، جان جی. ری سوم درخواست ورشکستگی (فصل ۱۱) را به دادگاه ارائه داد و شرکت حقوقی Sullivan & Cromwell را استخدام کرد؛ شرکتی که تاکنون بیش از ۱۷۱ میلیون دلار کارمزد از پرونده FTX دریافت کرده است.
یک ماه بعد، بنکمن-فرید در باهاما بازداشت شد و به ایالات متحده مسترد گردید تا به اتهام هفت فقره جرم مرتبط با کلاهبرداری مالی و سوءاستفاده از دارایی مشتریان محاکمه شود.
شکاف آلامدا و آغاز فروپاشی
تحقیقات دادستانی نشان داد که صرافی FTX میلیاردها دلار از سرمایه مشتریان را بدون مجوز برای جبران ضررهای شرکت وابستهاش، Alameda Research، استفاده کرده بود؛ موضوعی که به نام “شکاف آلامدا (Alameda Gap)” شناخته میشود.
در نتیجه، اعتماد سرمایهگذاران به سرعت از بین رفت و برداشتهای کاربران ظرف چند روز به بحران نقدینگی منجر شد. در دسامبر ۲۰۲۲، بنکمن-فرید بازداشت و بعدها به ۲۵ سال زندان محکوم شد.
طلبکاران هنوز منتظر بازپرداخت هستند
سه سال پس از سقوط FTX، طلبکاران هنوز در انتظار دریافت کامل داراییهای خود هستند. با این حال، شرکت تحت مدیریت جدید اعلام کرده است که تا کنون بیش از ۱۶٫۵ میلیارد دلار از داراییها بازیابی شده است.
فرآیند بازپرداخت از فوریه ۲۰۲۵ آغاز شد و تاکنون سه مرحله پرداخت انجام شده است:
در بیانیهای رسمی، تیم بازسازی FTX اعلام کرد:
«ما انتظار داریم تا پایان امسال بتوانیم حداقل ۹۸٪ از مشتریان را با بازپرداختی معادل ۱۱۸٪ داراییشان در زمان فروپاشی جبران کنیم.»
آینده نامعلوم، اما درسهای ماندگار
با وجود پیشرفت در بازسازی داراییها، پرونده FTX هنوز یکی از بزرگترین رسواییهای تاریخ رمزارزها محسوب میشود. بنکمن-فرید در مصاحبه خود گفت که از زمان در زندان برای «فکر کردن به اشتباهاتش» استفاده کرده و امیدوار است روزی بتواند «در بازسازی اعتماد در فضای کریپتو» نقشی ایفا کند.
جمعبندی
سقوط FTX نه تنها میلیاردها دلار سرمایه را از بین برد، بلکه به نقطه عطفی در نظارت دولت آمریکا بر بازار رمزارز تبدیل شد. حالا که سم بنکمن-فرید از پشت میلهها از «بزرگترین اشتباه زندگیاش» سخن میگوید، بازماندههای امپراتوری ۳۲ میلیارد دلاری او در تلاشاند تا خسارات سرمایهگذاران را جبران کنند — و شاید برای نخستین بار در تاریخ، پروندهای بزرگ از دل فاجعه به بازپرداخت کامل کاربران ختم شود.