فومو چیست؟ (بخش سوم/ راه‌ها کنترل فومو)
از آنجایی که فومو یک موضوع روانی است و ریشه رواین دراد، باید با آن دقیق و جدی مواجه شد. در واقع خودآگاهی را می‌توان مهمترین درمان برای این چالش دانست. بگذارید راحت‌تر حرف بزنیم: اساساً باورپذیری در همه بیماری‌ها و چالش‌های روحی و روانی از اهمیت بالایی برخوردار است؛ یعنی انکه یک فرد باور کند که دچار این ضعف، چالش و یا کاستی روانی است، شاید مهمترین و سختترین مرحله درمان است چراکه انسان‌ها غالباً در مواجه به این موضوع جبهه می‌گیرند و اساساً نمی‌پذیرند به لحاظ روانی مشکلاتی دارند و نیاز به درمان دارند؛ به همین دلیل مهمترین موضوع در مواجه به این رفتارها، قبول کردن وجود داشتن آنها است: این اولین مرحله برای رفع مشکلات است چون تا فردی نپذیرد که مشکل دارد، هرگز برای رفع آن هم اقدامی نمی‌کند.
فومو را چگونه کنترل کنیم؟
با این توضیح، خوآگاهی یکی از عوامل مهم درمان و از بین بردن فومو است. ناگفته نماند که این نوع ترس در سرمایه‌گذاری امری طبیعی است و تقریباً در همه وجود دارد اما افراطی شدن آن یک موضوع بسیار حاد است.
بخش بدنه بازار یعنی افراد بسیاری که در بازار ارزهیا دیجیتال هستند عمدتاً پول خود را و سرمایه خود را به ختی و با زحمت بسیار کسب کرده‌اند در نتیجه مدام سایه ترس از دست دادن روی آنها سنگن است اما الان دیگر باید بدانید که این ترس از دست دادن سرمایه و هیجان، با فومو بسیار متفاوت است. با این حال فرد بعد از شناخت دقیق فومو و البته قبول کردن اینکه به آن دچار است، می‌تواند با چند راهکار عملیاتی آن را نه اینکه به کلی از بین ببرد بلکه تا پایین‌تذرین حد کاهش دهد و خود را از بند اضطراب و استرس رها کند. در ادامه به برخی از این راه‌ها اشاره می‌کنیم:
راه‌های کنترل فومو چیست؟
همیشه یک فرصت دیگر دارید
بازار ارزهای دیجیتال در طول چند سالی که از عمر آن می‌گذرد به خوبی نشان داده است که همیشه فرصتی‌های دیگری برای فعالیت افراد فراهم می‌کند. در واقع این بازار به دلیل ماهیت نوسانی که دارد، به طور مداوم فرصت برای خریدهای خوب و فروش‌ها خوب را فراهم می‌کند و یک فرد به شرط برخورداری از استراتژی دقیق و با برنامه‌ریزی و تحلیل‌گری حساب‌شده می‌تواند از این فرصت‌ها بهترین استفاده را ببرد و درآمد خود را افزایش دهد. پس هرگز به این فکر نکنید که این آخرین بار است که بازار سوددهی می‌کند و یا آخرین فرصت برای خرید پر سود است و یا هر عنوانی شبیه این که ترید می‌شود.
مطمئن باشید همیشه فرصت برای سرمایه‌گذاری پر سود ایجاد می‌شود چراکه بازار ارزهای دیجیتال ذاتاً پر نوسان است و این نوسانی بودن و این فرصت سرمایه‌گذاری، در ذات این بازار است. پس اگر به هر دلیل فرصتی را زا دست دادید، تحت تاثیر جو قرار نگیرید و بی‌محابا سرمایه خود را وارد بازار نکنید و کمی صبر کنید. هرگز و هرگز به دلیل بروز و ظهور فومو و بار رواین حاکم بر بازار، معامله نکنید و خیالتان راحت باشد که همیشه فرصت‌های جدید پیش خواهند آمد.
همه شبیه هم هستند
یکی از واقعیت‌های بازار ارزهای دیجیتال این است که بدانید اگر بازار صعودی باشد، برای همه است و اگر نزولی است برای همه نزولی است. اگر به هر دلیل از جمله فاد و یا بازار خرسی، روند نزولی سرعت گرفته، دارایی همه در خطر است و این مختص شما نیست. اگر هم بازار به هر دلیل رشد کرده و دارد ارزش دارایی‌ها به شدت افزایش می‌یابد، باز هم شما تنها نیستید و بیقه هم در این کشتی سوار هستند. این موضوع را کاملاً درک کنید چون به شما کمک می‌کند آرامش خود را حفظ کنید و با صبر و منطق حرکت بعدی خود در بازار را طراحی کنید و به موفقیت نزدیکتر باشید؛ نه اینکه با استرس و اضطراب تصمیم‌گیری کنید و دارایی خود را به خطر بی‌اندازید.
هدفمند حرکت کنید
اساساً در زندگی افرادی موفق می‌شوند که برنامه‌ریزی دقیق و استراتژی مشخص داشته باشند. این مهم در همه موارد و موضوعات وجود دارد. هیچ فردی در هیچ زمینه‌ای از زندگی نمی‌تواند بدون استراتژی به موفقیت و دستاورد پایداری برسد. این مهم در بازار مالی عینیت بیشتری دارد چراکه افراد سود و زیان را کاملاً درک می‌کنند و می‌فهمند. پس بهتر است برای هر نوع بازاری استراتژی مشخص داشته باشید و بدانید در هر شرایطی چه تصمیمی را باید اتخاذ کنید و با چه رویکردی چه ارزی را باید بخرید و یا بفروشید. نکته بعدی اینکه باید به برنامه خود پایبند باشید نه اینکه با هر تنش و نوسانی برنامه خود را به کلی کنار بگذارید و برنامه جدیدی را طراحی کنید.
بدانید به همان اندازه که برنامه‌ریزی دقیی و کارشناسانه مهم است، به همان میزان هم پایبندی به برنامه مهم است چراکه هر برنامه دقیق و کارشناسانه‌ای با صبر و حرکت منطقی به نتیجه می‌رسد حتی اگر در این مسیر اتفاقات پیش‌بینی‌نشده جزئی هم رخ دهد.
احساسات را سرکوب کنید
احساسات و عواطف بخش مهمی از زندگی افراد را تشکیل می‌دهند و بسیاری از تصمیمات زندگی با استفاده از احساسات گرفته می‌شود و بسیاری از افراد با اتکا به احساسات خود به دستاوردهای بزرگی می‌رسند اما یک نکته را بدانید همین احساسات اگر افراطی شود، تیشه به ریشه دارایی فرد می‌زند. در واقع، فردی که با تکیه بر احساسات خود وارد بازار می‌شود، پیشاپیش به استقبال شکست رفته است. افراد قبل از ورود به بازار مالی باید یاد بگیرند که احساسات خود را کنترل کنند چراکه غلبه احساسات یعنی بی‌توجهی به برنامه و بی‌توجهی به برنامه یعنی شکست حتمی در بازار سرمایه. پس بهتر است بیش از آنکه به احساسات خود که در مواقع بسیار متاثر از فا و جو بازارا و ترید است، اتکا کنید، به برنامه و استراتژی خود تکیه کنید تا به نتیجه معقول‌تری برسید.
روی همه دارایی خود سرمایه‌گذاری نکنید
یکی از مهمترین نکات برای ورود به بازار سرمایه ارزهای دیجیتال این است که این بازار به دلیل نوسان بالایی که دارد، ممکن است هر آن شما را دچار تنش و اضطراب کند و این یعنی قدرت تصمیم‌گیری منطقی شما را از بین ببرد و شما را به سمت تصمیم‌گیری احساسی و عاطفی سوق دهد. به همین دلیل بهتر است که همه دارایی خود را وارد بازار نکنید. با این کار هم حرکت منطقی و عقلی انجام داده‌اید و هم روی اضطراب و احساس خود مدیریت بیشتری خواهید داشت. پس حتماً با سرمایه‌ای وارد بازار شوید که توان از دست دادن آن را دارید و از دست دادن آن تاثیری روی اصل زندگی شما ندارد. فردی موفق می‌شود احساسات خود را در بازار کنترل کند که با سرمایه کم و قابل ریسک وارد بازار شود.
از تجربیات خود درس بگیرید
یک نکته را بدانید همه افرادی که در بازار سرمایه هستند، چه آنانی که موفق شدند و چه شکست‌خورده‌ها، همگی تجربه فومو را دارند. در واقع مبتلا شدن به فومو خیلی چیز عجیبی نیست و تقریباً همه به آن دچار شده‌اند اما مهم این است که از فومو درس بگیریم و با استفاده از تجربیات به دست آمده، روند و استراتژی دقیق را ترسم کنیم. این را بدانید که بزرگترین سرمایه هر فردی در بازار، دارایی او نیست بلکه تجربه است. تجربه‌ای که به قیمت زمان و کسب دانش و حتی ضررهای احتمالی کسب شده است. پس باید بر مبنای آن و با استفاده از تحلیل دقیق، روند کاری خود را ترسیم و استراتژی را تعیین کند. پس تجربه‌ای را که گران به دست آمده نباید راحت از دست داد بلکه باید کمال استفاده را از آن برد.
حرف آخر...
در این مقاله تلاش شد تا آنچه در مورد فومو اتفاق می‌افتد با ذکر نثال و به صورت مبسوط ذکر شود تا بتوانید حداقل از این لحظه به بعد، با مدیرت هیجانات و احساسات خود، روند حرکتی بهتری در بازار سرمایه داشته باشید و به موفقیت بیشتری برسید. برای رسیدن به این هدف، البته نکته مهم شناخت فومو است. در واقع باید به خوبی بدانید چه زمانی دچار فومو شده‌اید و دارید اشتباه می‌کنید و چه زمانی دارید با توجه به تحلیل‌ها و منطق بازار، تصمیم درست را اتخاذ می‌کنید.
باید بدانید چه زمانی دارید از ترس از دست دادن چیزی ارزشمند و یا از ترس عقب ماندن از دیگران وارد معامله میشوید و دارایی خود را هزینه می‌کنید و یا نه، بر مبنای یک شناخت دقیق از ارز دیجیتال مورد نظر و آشنایی با تیم توسعه دهنده آن و هدف آن دارید خرید می‌کنید.
شما باید این را بدانید که فومو یک احساس درونی و یک مسئله روانی است که در محدوده بازار ارزهای دیجیتال محدود نیست و می‌شود مصادیق آن را به راحتی رد همه شؤون زندگی هم دید. نکته دیگر اینکه همه انسان‌ها به نوعی دچار فومو هستند؛ حالا این فومو شدت و حدت متفاوتی دارد اما آنچه مهم است، تجربه گرفتن از فومو است. در واقع باید با استفاده از تجربیات قبلی خود و حتی دیگران، در مواجه با فومو، بهترین استراتژی را اتخاذ کنید و روند حرکتی خود را در بازار تنظیم کنید.
این را هم باید بدانید که شبکه‌های مجازی یکی از بهترین ابزارها برای فومو است. به عبارت بهتر، با افزایش شبکه‌های اجتماعی، زمینه برای گسترش فومو بیش از گذشته فراهم شد و حالا فومو می‌تواند با استفاده از این ابزار با سرعت بیشتری در جامعه گسترش یابد. یکی از موضواعات مهم این است که با سعه جامعه جهانی، استعداد جوامع در بروز فومو هم بیشتر شده است و ذهن مقایسه‌گر که ناشی از فرهنگ مصرف‌گرایی و رقابت در مال‌اندوزی است، به بروز فومو دامن می‌زند خاصه در سال‌های اخیر که رقابت برای درآمد و سود بیشتر حتی به بدنه میانی و پایین جامعه هم رسیده است.
به هر حال آنچه مشخص است، این است که فومو با بر هم زدن آرامش شما و انداختن شما به ورطه مقایسه و ترس از دست دادن سود، اضطراب و استرس شما را بیشتر می‌کند و نه تنها بخش مالی که همه زندگی شما را دچار چالش خواهد کرد. پس باید بعد از شناخت فومو که نیاز به دانش و آگاهی کامل دارد، راه‌های مقابله با آن را بررسی کنید و از بروز آن پیشگیری و یا آن را حل کنید.
نداشتن قدرت نه گفتن، ترس از طرد شدن، حضور مداوم در شبکه‌های مجازی، نارضایتی پیوسته از زندگی، نیاز به تایید دیگران، تعدد روابط اجتماعی و سبک زندگی اشتباه، همه از نشانه‌های فومو هستند؛ البته فومو به همین چند نشانه خلاصه و محدود نمی‌شود اما اینها از مهمترین شاخص‌ها هستند. از طرفی می‌توان بعد از دیدن هر یک از این نشانه‌ها، برای جلوگیری از احتمال مواجه با فومو و یا درمان آن، راه‌های مختلف را امتحان کنیم و از آنها استفاده کنیم.
موضوعاتی مانند اینکه همیشه یک فرصت دیگر داری، در افت و خیز بازار همه شبیه هم هستند، لزوم حرکت هدفمند و سرکوب احساسات، عدم سرمایه‌گذاری روی همه داشته‌ها و اندوخته‌ها و درس گرفت از تجربیات خود و دیگران، از مهمترین راه‌های مقابله با فومو است. محدود کردن استفاده از فضای مجازی و یا دست برداشتن از مقایسه نادرست بین زندگی خود و دیگران، از دیگر راه‌ها است.
در نهایت می‌تون گفت که هر فردی برای حضور در بازار ارزهای دیجیتال، مثل هر عرصه دیگری از زندگی، باید با دانش و آگاهی کافی وارد شود. تجربه دیگران را سرلپحه قرار دهد و تفاوت بین ریسک و اشتباه را بداند. با حوصله و صبر قدم بردارد و در مسیر با هر تنش و افت و خیزی، احساساتی نشود و تصمیمات نادرست و هیجانی بی‌منطق نگیرد چون از یک استراتژی منطقی . عقلی بهره‌مند است.
مشورت با فعالان بازار و متخصصان معتمد نیز می‌تواند راه خوبی باشد که خاطره تلخ بازار مالی را با تصمیم‌گیری اشتباه بر مبنای ترندهای چند روزه و یا هیجانات زودگذر تجربه نکنید.
