بازار ارزهای دیجیتال از روزی که بیتکوین در سال ۲۰۰۹ توسط شخص یا گروه ناشناسی به نام ساتوشی ناکاموتو معرفی شد، مسیری طولانی و پرهیجان را طی کرده است. این بازار که ابتدا تنها در میان علاقهمندان به فناوری بلاکچین شناخته میشد، امروز به یکی از بزرگترین کلاسهای دارایی در جهان تبدیل شده است. میلیاردها دلار سرمایه هر روز در این بازار جابهجا میشود و پشت بخش بزرگی از این حجم معاملات، سرمایهگذاران بزرگی قرار دارند که تصمیمات و استراتژیهایشان میتواند مسیر حرکت قیمتها را تغییر دهد. این گروه که گاهی به آنها نهنگهای کریپتو گفته میشود، شامل اشخاص حقیقی، شرکتهای بزرگ، صندوقهای سرمایهگذاری و حتی بانکها هستند. در این مقاله با این سرمایهگذاران بزرگ، داستان موفقیتشان و تأثیری که بر آینده بازار دارند آشنا میشویم.
سرمایهگذاران بزرگ که در دنیای ارز دیجیتال به آنها نهنگها (Whales) گفته میشود، بازیگران اصلی این بازار محسوب میشوند. این افراد یا نهادها با داشتن مقادیر بسیار زیادی از ارزهای دیجیتال، میتوانند تأثیر مستقیم و قابلتوجهی بر روند کلی بازار داشته باشند. از یک سو، حضور آنها باعث افزایش نقدینگی در بازار میشود و از سوی دیگر، معاملات کلان آنها میتواند تغییرات چشمگیری در قیمتها ایجاد کند.
زمانی که یک نهنگ تصمیم به خرید سنگین یک ارز دیجیتال میگیرد، این اقدام معمولاً به افزایش تقاضا و رشد قیمت منجر میشود. در مقابل، فروش گسترده و ناگهانی آنها میتواند جو منفی در بازار ایجاد کرده و باعث کاهش شدید قیمتها شود. این تغییرات گاهی تنها در عرض چند ساعت یا حتی چند دقیقه رخ میدهد و بسیاری از معاملهگران خرد را غافلگیر میکند.
از نظر ساختاری، سرمایهگذاران بزرگ به دو دسته اصلی تقسیم میشوند: سرمایهگذاران فردی و سرمایهگذاران نهادی. سرمایهگذاران فردی معمولاً اشخاصی هستند که در طول زمان یا با خرید در قیمتهای بسیار پایین، حجم قابلتوجهی از یک ارز دیجیتال را در اختیار گرفتهاند. سرمایهگذاران نهادی اما شامل شرکتها، صندوقهای سرمایهگذاری و بانکها میشوند که با هدف مدیریت دارایی و کسب سود، بهصورت سازمانیافته وارد این حوزه شدهاند.
نقش این سرمایهگذاران تنها به معاملات محدود نمیشود. آنها با ورود سرمایههای کلان به پروژههای بلاکچینی و استارتاپهای حوزه کریپتو، به رشد و توسعه فناوری کمک میکنند و در بسیاری از موارد، مسیر پیشرفت کل صنعت را شکل میدهند. به همین دلیل، تحلیل فعالیت و تصمیمات نهنگها یکی از ابزارهای مهم برای پیشبینی روند بازار در نظر گرفته میشود.
سرمایهگذاران فردی که حجم عظیمی از ارزهای دیجیتال را در اختیار دارند، معمولاً در صدر فهرست «نهنگهای» بازار قرار میگیرند. این افراد نهتنها از نظر مالی قدرتمند هستند، بلکه در بسیاری از مواقع با تصمیمات و اقدامات خود مسیر بازار را تغییر میدهند. برخی از آنها از روزهای اولیه پیدایش بیتکوین و ارزهای دیجیتال در این حوزه حضور داشتند و برخی دیگر با سرمایهگذاری هوشمندانه در پروژههای جدید توانستند ثروت هنگفتی به دست آورند. در ادامه، مهمترین سرمایهگذاران فردی کریپتو را معرفی میکنیم:
ساتوشی ناکاموتو نام مستعاری است که برای خالق یا گروه خالقان بیتکوین استفاده میشود. هویت واقعی او هنوز ناشناخته است، اما بر اساس تخمینها، ساتوشی در حدود ۱ میلیون بیتکوین را در کیف پولهای اولیه شبکه نگهداری میکند. این دارایی در حال حاضر ارزشی میلیارد دلاری دارد و ساتوشی را به یکی از ثروتمندترین شخصیتهای تاریخ ارز دیجیتال تبدیل میکند. نکته جالب اینجاست که این داراییها از زمان استخراج تا کنون تقریباً دستنخورده باقی ماندهاند.
چانگپنگ ژائو یا به اختصار CZ، بنیانگذار و مدیرعامل صرافی بایننس، بزرگترین صرافی ارز دیجیتال جهان از نظر حجم معاملات است. ثروت CZ بخش عمدهای از طریق مالکیت او بر بایننس و همچنین داراییهای شخصیاش در ارزهای دیجیتال بهدست آمده است. او از حامیان سرسخت پذیرش گسترده کریپتو بوده و با سیاستهای توسعهای خود توانسته نقش مهمی در رشد این بازار ایفا کند.
برایان آرمسترانگ، همبنیانگذار و مدیرعامل Coinbase، یکی از شناختهشدهترین چهرههای صنعت کریپتو در آمریکا است. آرمسترانگ از سال ۲۰۱۲ وارد این حوزه شد و کوینبیس را به یکی از اولین صرافیهای عمومی سهام در آمریکا تبدیل کرد. او علاوه بر سهام قابلتوجهی که در کوینبیس دارد، بخشی از ثروتش را در بیتکوین، اتریوم و سایر ارزهای دیجیتال سرمایهگذاری کرده است.
مایکل سیلور، کارآفرین و بنیانگذار شرکت MicroStrategy، یکی از پرشورترین طرفداران بیتکوین است. او شخصاً مالک بیش از ۱۷ هزار بیتکوین بوده و شرکتش نیز بزرگترین دارنده بیتکوین در میان شرکتهای سهامی عام است. سیلور به دلیل دیدگاه بلندمدت خود نسبت به بیتکوین، بارها در مصاحبهها از آن بهعنوان بهترین دارایی ذخیره ارزش در تاریخ یاد کرده است.
در میان سرمایهگذاران فردی، نامهای مشهوری نیز دیده میشود که شاید بیشتر به خاطر فعالیتهایشان در حوزههای دیگر شناخته شده باشند، اما با ورود به دنیای کریپتو، تأثیر چشمگیری گذاشتهاند. تیم دراپر، سرمایهگذار خطرپذیر آمریکایی، از حامیان اولیه بیتکوین است و هزاران BTC در اختیار دارد. کامِرون و تایلر وینکلواس، بنیانگذاران صرافی Gemini، نیز از اولین میلیاردرهای بیتکوینی به شمار میروند. همچنین ایلان ماسک، مدیرعامل تسلا و اسپیسایکس، با خرید شخصی و شرکتی بیتکوین و حمایت از دوجکوین، تأثیر زیادی بر نوسانات و توجه عمومی به بازار گذاشته است. این سرمایهگذاران فردی نهتنها داراییهای عظیمی در اختیار دارند، بلکه با اظهارنظرها، اقدامات تجاری و حتی توییتهای خود، میتوانند موجهای بزرگی در بازار ارز دیجیتال ایجاد کنند.
سرمایهگذاران نهادی، برخلاف سرمایهگذاران فردی، معمولاً شرکتها، صندوقهای سرمایهگذاری یا سازمانهایی هستند که با منابع مالی عظیم وارد بازار میشوند. این نهادها با خرید و نگهداری مقادیر قابلتوجهی ارز دیجیتال، نقش مهمی در تثبیت یا حتی تغییر روند بازار دارند. ورود آنها به بازار کریپتو، نشانهای از پذیرش روبهرشد ارزهای دیجیتال در دنیای مالی سنتی است. در ادامه، مهمترین سرمایهگذاران نهادی این حوزه را بررسی میکنیم:
MicroStrategy، شرکت هوش تجاری به رهبری مایکل سیلور، از سال ۲۰۲۰ به شکلی جدی وارد حوزه سرمایهگذاری در بیتکوین شد. این شرکت تاکنون بیش از ۱۵۰ هزار بیتکوین خریداری کرده که ارزش آن به میلیاردها دلار میرسد. استراتژی سیلور برای تبدیل بیتکوین به ذخیره ارزش اصلی شرکت، باعث شد MicroStrategy به بزرگترین دارنده بیتکوین در میان شرکتهای سهامی عام تبدیل شود.
تسلا، شرکت خودروسازی برقی به مدیریت ایلان ماسک، در سال ۲۰۲۱ اعلام کرد که ۱.۵ میلیارد دلار بیتکوین خریداری کرده است. این خبر، به سرعت قیمت بیتکوین را افزایش داد و موجی از توجه رسانهها و سرمایهگذاران به سمت بازار روانه کرد. هرچند تسلا بخشی از این دارایی را فروخته، اما همچنان یکی از شناختهشدهترین شرکتهایی است که به شکل مستقیم در بیتکوین سرمایهگذاری کرده است.
Grayscale یکی از بزرگترین شرکتهای مدیریت دارایی دیجیتال در جهان است که با صندوقهای تخصصی خود، امکان سرمایهگذاری غیرمستقیم در بیتکوین، اتریوم و سایر ارزها را برای سرمایهگذاران نهادی و خرد فراهم میکند. پرچمدار این شرکت، Grayscale Bitcoin Trust (GBTC) است که میلیاردها دلار بیتکوین در اختیار دارد و نقش مهمی در ورود سرمایه سنتی به بازار کریپتو ایفا میکند.
Galaxy Digital، شرکت سرمایهگذاری و بانکداری تجاری دیجیتال به مدیریت مایک نووگراتز، از دیگر بازیگران بزرگ نهادی در بازار کریپتو است. این شرکت در حوزههای مختلف از جمله مدیریت دارایی، مشاوره مالی، سرمایهگذاری خطرپذیر و بازارگردانی ارزهای دیجیتال فعالیت میکند و در پروژههای مهم بلاکچینی سرمایهگذاری کرده است.
در سالهای اخیر، بانکهای بزرگ و صندوقهای سرمایهگذاری سنتی نیز وارد عرصه ارزهای دیجیتال شدهاند. بانکهایی مانند JPMorgan، Goldman Sachs و Morgan Stanley خدماتی همچون معاملات بیتکوین، نگهداری امن داراییهای دیجیتال و صندوقهای سرمایهگذاری کریپتو را برای مشتریان خود فراهم کردهاند. این روند نشان میدهد که پذیرش ارزهای دیجیتال دیگر تنها به شرکتهای تکنولوژی محدود نیست و موسسات مالی سنتی نیز آن را جدی گرفتهاند.
شرکتهای سرمایهگذاری خطرپذیر (Venture Capital) یا به اختصار VCs، از مهمترین نیروهای محرک در رشد و توسعه پروژههای نوآورانه حوزه بلاکچین و ارزهای دیجیتال هستند. این شرکتها با تأمین سرمایه اولیه برای استارتاپها و پروژههای کریپتویی، به آنها کمک میکنند تا ایدههای خود را به محصول و خدمات واقعی تبدیل کنند. در دنیای کریپتو، بسیاری از پروژههای موفق فعلی، در مراحل اولیه حیات خود از سرمایهگذاری VCs بهرهمند شدهاند.
VCها معمولاً در پروژههایی سرمایهگذاری میکنند که پتانسیل رشد بسیار بالا دارند، هرچند این سرمایهگذاریها با ریسک زیاد همراه است. این سرمایهها به توسعه فناوری، بازاریابی، گسترش تیم و حتی افزایش نقدینگی پروژهها کمک میکند. از آنجا که بازار کریپتو بسیار رقابتی است، حضور سرمایهگذاران خطرپذیر میتواند تفاوت بین موفقیت و شکست یک پروژه باشد.
شرکت سرمایهگذاری آمریکایی a16z از پیشگامان ورود به بازار کریپتو بوده و تاکنون میلیاردها دلار در پروژههای بلاکچینی و Web3 سرمایهگذاری کرده است. این شرکت از پروژههای بزرگی مانند Coinbase، Uniswap، OpenSea و Solana حمایت مالی کرده و به عنوان یکی از تأثیرگذارترین بازیگران سرمایهگذاری خطرپذیر شناخته میشود.
Sequoia Capital نیز یکی از بزرگترین و معتبرترین شرکتهای VC در جهان است که سرمایهگذاریهای مهمی در حوزه فناوری داشته و در سالهای اخیر وارد بازار کریپتو شده است. این شرکت در پروژههایی مانند FTX، Fireblocks و Polygon سرمایهگذاری کرده و با شبکه گسترده ارتباطات خود به رشد این پروژهها کمک کرده است.
Paradigm به عنوان یک شرکت VC متمرکز بر ارزهای دیجیتال، توسط فِرِد اِرسام (همبنیانگذار Coinbase) تأسیس شده و سرمایهگذاریهای کلانی در پروژههایی مانند Uniswap، Optimism، dYdX و BlockFi انجام داده است. رویکرد Paradigm بیشتر بر پروژههایی است که قابلیت ایجاد زیرساختهای اصلی برای آینده بلاکچین دارند.
شرکتهایی مانند Pantera Capital، Polychain Capital و Digital Currency Group (DCG) نیز از بازیگران مهم سرمایهگذاری در بازار کریپتو هستند. این شرکتها علاوه بر سرمایه مالی، تخصص، شبکه ارتباطی و پشتیبانی استراتژیک خود را نیز در اختیار تیمهای توسعهدهنده قرار میدهند.
بازار ارزهای دیجیتال اگرچه ذاتاً غیرمتمرکز طراحی شده، اما در عمل شاهد پدیدهای هستیم که به آن تمرکز سرمایه گفته میشود؛ یعنی بخش قابلتوجهی از داراییهای یک ارز دیجیتال در اختیار تعداد محدودی فرد یا نهاد قرار دارد. این موضوع بهویژه در بیتکوین و برخی آلتکوینها بسیار مشهود است و پیامدهای جدی برای پایداری و اعتماد بازار دارد.
یکی از مهمترین خطرات این تمرکز، امکان دستکاری قیمتها است. نهنگها یا سرمایهگذاران بزرگ، با انجام خرید یا فروشهای عمده میتوانند روند عرضه و تقاضا را بهطور مصنوعی تغییر دهند. این امر میتواند باعث شکلگیری نوسانات شدید و غیرمنطقی شود و معاملهگران خرد را در معرض ریسکهای سنگین قرار دهد. به عنوان مثال، فروش سنگین یک نهنگ ممکن است موجی از ترس (FUD) در بازار ایجاد کند و باعث ریزش ناگهانی قیمتها شود.
از سوی دیگر، تمرکز سرمایه میتواند ریسک از بین رفتن اعتماد عمومی را به همراه داشته باشد. اگر جامعه کاربران احساس کند که کنترل دارایی یا جهتگیری بازار در اختیار تعداد معدودی است، ممکن است نسبت به مشارکت در آن ارز دیجیتال دلسرد شوند. این اتفاق در بلندمدت میتواند به کاهش نقدینگی، افت ارزش و حتی شکست یک پروژه منجر شود.
موضوع شفافیت نیز در این میان اهمیت بالایی دارد. در بسیاری از بازارها، اطلاعات دقیق درباره توزیع داراییها یا معاملات بزرگ بهطور عمومی منتشر نمیشود یا شفاف نیست. نبود شفافیت، فضای مناسبی برای سوءاستفاده و ایجاد شایعات فراهم میکند.
در نهایت، هرچند حضور سرمایهگذاران بزرگ برای تأمین نقدینگی و رشد پروژهها ضروری است، اما تمرکز بیش از حد سرمایه در دست گروه کوچکی از افراد یا سازمانها، تهدیدی جدی برای سلامت و پایداری بازار به شمار میرود. راهکارهایی مانند توزیع عادلانه توکنها، تشویق مشارکت کاربران خرد و نظارت شفاف بر تراکنشهای بزرگ میتواند به کاهش این خطرات کمک کند.
سرمایهگذاران بزرگ، چه فردی و چه نهادی، نقش انکارناپذیری در شکلدهی آینده بازار ارزهای دیجیتال دارند. حضور این بازیگران باعث افزایش نقدینگی، تسریع رشد پروژهها و جلب اعتماد سرمایهگذاران دیگر میشود. در عین حال، سرمایهگذاران خطرپذیر (VCs) با تأمین منابع مالی و پشتیبانی استراتژیک، زمینه را برای ظهور نوآوریهای بزرگ در بلاکچین و Web3 فراهم میکنند.
با این حال، تمرکز سرمایه در دستان معدود افراد یا سازمانها میتواند تعادل بازار را بر هم بزند و ریسک دستکاری قیمتها یا کاهش اعتماد عمومی را به همراه داشته باشد. این موضوع نشان میدهد که آینده سالم بازار کریپتو به تعادل میان حضور سرمایهگذاران بزرگ و مشارکت گسترده کاربران خرد بستگی دارد.
در نهایت، شناخت این سرمایهگذاران و نحوه اثرگذاری آنها بر بازار میتواند به شما کمک کند تصمیمات آگاهانهتری بگیرید. اگر به دنبال شروع یا گسترش سرمایهگذاری خود هستید، توصیه میشود پیش از هر اقدامی، با مطالعه دقیق و بررسی بازار، گام بردارید.برای آشنایی بیشتر با اصول سرمایهگذاری و خرید ارز دیجیتال، پیشنهاد میکنیم مقاله سرمایهگذاری در ارز دیجیتال را مطالعه کرده و از طریق صفحه خرید ارزهای دیجیتال در بیت برگ اقدام کنید.