سپرده‌گذاری در دیفای
در جهان پلتفرمهای مالی غیرمتمرکز که به اختصار به آن دیفای DeFi گفته می‌شود، مفاهیمی ماند استخراج نقدینگی و یا کشت سود وجود دارد که آگایه از آنها اصل و رکن فعالیت در این بازار است.
سپرده‌گذاری در دیفای
سهامگذاری در دیفای، به معنی روش‌های سپرده‌گذاری و کسب سود در پلتفرمهای دیفای است. نکته اینکه نوع سرمایه‌گذاری هیچ ارتباط ماهوی با مفهوم اثبات سهام و یا امنیت پلتفرمهای بلاک‌چینی ندارد. برای آشنایی کلی با این مفاهیم بهتر است در ابتدا تعریفی مختصر از این دو ارائه دهیم:
استخراج نقدینگی به معنی تزریق آن به پلتفرمهای دیفای است. در این حوزه، افراد دارایی خود را در در استخرهای نقدینگی (liquidity pool) سپرده‌گذاری می‌کنند و در واقع دارایی خود را به پلتفر‌های وام‌دهی یا صرافی‌های غیرمتمرکز تزریق می‌کنند و بابت آن، پاداش یا همان سود سپرده‌گذاری دریافت خواهند کرد. این پاداش رد قالب کارمزد معاملات و یا سود وام‌ها به افراد اعطا می‌شود.
در این حوزه به مجموعه‌ای از استراتژی‌های ترکیبی دیفای که سود سپرده‌گذاری را در این پلتفرم بیشینه کند، کشت سود می‌گویند.
مهمترین پلتفرمهای دیفای
در ادامه برای آشنایی بیشتر با فضای پلتفرم‌هیا دیفای و نقش آنها در بازار ارزهای دیجیتال، به برخی از مهمترین پلتفرمهای دیفای اشاره می‌کنیم.
میکرودائو (MKR)
میکر یکی از محبوبترین و با سابقه‌ترین پلتفرمهای موجود در بازار ارزهای دیجیتال است که به یکی از پروتکل‌های برجسته دیفای روی بلاک چین اتریوم تبدیل شده است. این پلتفرم از نظر حجم کل سرمایه سپرده‌شده (TVL) با بیشتر از ۱۵ میلیارد دلار سپرده‌گذاری، در رده نخست جول قرار دارد.
دای (DAI) استیبل کوین معروف و اصلی این شبکه است و تبعاً تنها افرادی می‌توانند در این پلتفرم به کشت سود مشغول شوند که کوین دای را در آن سپرده‌گذاری کنند.
کاربران در این پلتفرم می‌توانند در ازای سپرده‌گذاری در ارزهای دیجیتال ناپایداری مانند اتر و استیبل کوین، از پلتفرم وام دریافت کنند. در این پلتفرم، با استفاده از دارایی سپرده‌گذاری شده به متقاضیان وام‌هایی اعطا می‌شود و علاوه بر آن، سپرده‌گذاران نیز سود خود را از بهره این وام‌ها دریافت می‌کنند.
سینتتیکس (Synthetix)
برای پرداختن به این موضوع در ابتدا باید بدانیم که سینتتیک (synthetic) یک کلمه انگلیسی به معنای مصنوعی و یا ترکیبی است. با این آگاهی حالا میتوان تشریح کرد که پلتفرم سینتتیکس به عنوان یک پروتکل غیرمتمرکز برای صدور سینت (Synth) یا همان دارایی‌های مصنوعی روی بستر اتریوم است. به عبارت دیگر، سینت همان ترکیب مجازی دارایی‌های است که البته با دارایی‌های واقعی و فیزیکی مانند سهام و یا پول فیات و یا حتی کالا و اقلام ارزشمند و گرانقیمت دیگر ارزش مشابه دارد.
صدور دارایی‌های مصنوعی یا همان Synth با وثیقه‌گذاری توکن‌های بومی شبکه سینتتیکس (Synthetix) و سپرده‌گذاری آنها در قرارداد هوشمند، امکان‌پذیر است. نکته دیگر اینکه استفاده از روش استخر وثیقه سبب خواهد شد که کاربران بدون احتیاج به طرف دیگر تبادل و به صورت مستقیم از راه قرارداد هوشمند، سینت‌ها را به یکدیگر تبدیل کنند. با این روش، مشکلاتی از جمله کمبود نقدینگی و افت ارزش دارایی که در حین معامله ممکن است رخ دهد، برطرف خواهد شد.
یرن فایننس (Yearn Finance)
فوریه ۲۰۲۰ مصادف با بهمن ماه ۱۳۹۸ بود که این پروتکل با هدف تجمیع راهکارهای سپرده‌گذاری در پلتفرم دیفای و افزایش حداکثری خودکار درآمد کشت سود، روی بلاک چین اتریوم ایجاد و راه‌اندازی شد. کاربران پلتفرم یرن فایننس فقط با استفاده از رابط کاربری ساده این پلتفرم می‌توانند به راحتی با شبکه گسترده‌ای از پلتفرمهای دیفای اعم از صرافی‌های غیرمتمرکز و یا پلتفرمهای وام‌دهی تعامل کاری داشته باشند و خودشان مستقیماً همه سهامگذاری خود را در حوزه کشت سود، آن هم به صورت یکجا مدیریت کنند بدون اینکه فرد و یا تیمی روی دارایی آنها اعمال نفوذ داشته باشد.
پلتفرم یرن بایننس می‌تواند با استفاده از روش‌های از پیش تعیین شده خود، ارزشمندترین و پر سودترین راهکار سرمایه‌گذاری رد پلتفرمهای دیفای را به طور دقیق و البته خودکار شناسایی کند و با بالا بردن سود، کم کردن ریسک و خطر، کاهش زمان تحقیق و بررسی و صدالبته کم کردن کارمزد، کاربر خود را در این بخش از بازار مالی ارزهای دیجیتال کمک و همراهی کند.
کامپاند (Compound)
کامپاند یکی از پلتفرمهای معروف در بازار ارزهای دیجیتال است که توانسته جایگاه خوبی بین کاربران و فعالان این بازار مالی پیدا و تثبیت کند. کاربران این پلفترم می‌توانند با استفاده از امکاناتی که برای آنها پیش‌بینی شده است، در برخی از ارزهای دیجیتال مانند اتر (ETH)، یوای‌دی کوین (USDC)، بت (BAT) و دای (DAI) اقدام به گرفتن وام و یا وام‌دهی کنند.
پلتفرم کامپاند با تعیین نسبت وام به وثیقه با کاربر خود این امکان را می‌دهد که با وثیقه گذاشتن توکن‌های حمایت‌شده در آن (پلتفرم کامپاند) توکن‌های دیگر را وام بگیردو یا اینکه با سپرده‌گذاری ارزهای دیجیتال خود در استخرها، سبب افزایش نقدینگی شده و نقدینگی لازم برای وام‌دهی به متقاضیان را فراهم کنند. در این مسیر البته خود کاربران نیز از سود حاصل از بهره وام‌ها برخوردار و بهره‌مند خواهند شد.
پنکیک سواپ (Pancake Swap)
پلتفرم پنکیک سواپ که در سال ۲۰۲۱ رپی شبکه بایننس اسنارت چین ایجاد شد، یکی از پلتفرمهای صرافی غیرمتمرکز است که توانسته با معرفی چندین قابلیت برای سپرده‌گذاری و یا کسب درآمد به کاربران خود، به جایگاه مطلوبی در بازار ارزهای دیجیتال برسد.
با استفاده از این پلتفرم کاربران می‌توانند نقدینگی لازم در استخرها را تامین کنند و با این اقدام، توکن‌های مخصوص استخر که سهم افراد را از دارایی‌های موجود نشان می‌دهند و یا به اصطلاح LP را دریافت کنند. افراد بعد از برخورداری از توکن‌های LPدر فارم‌های بهره سپرده‌گذاری کنند و در نتیجه توکن حاکمیتی (Cake) را به عنوان پاداش و یا سود فعالیت مالی خود دریافت کنند. علاوه بر آن، کاربران با سهامگذاری توکن حاکمیتی Cake در استخرهای Syrup می‌توانند از دیگر توکن‌های این اکوسیستم مالی (اکوسیستم بایننس اسمارت چین) درآمد خوبی به دست آوردند.
بهترین راه برای انتخاب بهترین پلتفرم سپرده‌گذاری
یکی از مهمترین نکات در بازار مالی ارزهای دیجیتال، انتخاب بهترین پلتفرم برای سپرده‌گذاری است. این مهم با توجه به تفاوت در خدمات‌دهی و امکانات هر پلتفرم از اهمیت بالایی برخوردار است و می‌تواند به عنوان یک استراتژی مالی مورد توجه کاربران و فعالان بازار مالی ارزهای دیجیتال قرار بگیرد. در واقع از آنجایی که بابت سپرده‌گذاری ارزهای دیجیتال، افراد سود دریافت می‌کنند، باید گفت که انتخاب پلتفرم به اندازه پاداش و سودی که دریافت می‌کنند، مهم است. از طرف دیگر باید بدانید که بازار ارزهای دیجیتال بسیار پر ریسک است و عملاً هر اشتباهی تبعات بسیار زیادی دارد. در این بازار با یک انتخاب اشتباه در پلتفرم، فرد ممکن است همه دارایی خود را اعم از کوین‌های سپرده‌گذاری شده و صدالبته سودهای حاصل از آنها را به صورت یکجا از دست بدهد به همان صورت که انتخاب درست و صحیح می‌تواند او را به درآمد معقول و منطقی برساند. به همین منظور در ادامه به برخی از ویژگی‌های مهم در انتخاب پلتفرم مناسب برای سرمایه‌گذاری اشاره می‌کنیم.
به صفحات مجازی رجوع کنید
یکی از نکات مهم در تحقیق و پژوهش درباره پلتفرم مناسب برای سپرده‌گذاری، مراجعه به نقل قول‌های افراد و فعالان بازار ارزهای دیجیتال درباره پلتفرم‌ها است. در واقع، افراد برای ک انتخاب خود باید نظر دیگر فعالان بازار را نیز بدانند و به آنها استناد کنند و تها به ویژگی‌های خوداظهاری پلتفرم اکتفا نکنند.
یکی از بزرگترین اشتباهات در حوزه تحقیق در مورد پلتفرمهای جدید در حوزه دیفای، اکتفا به گفته‌ها و نظرات بنیانگذاران و تیم پشتیبان پلتفرم درباره پلتفرم بومی است. به هر حال باید بدانیم که آنها هرگز همه صداقت را با ما نخواهند داشت و اصل اول آنها بزرگنمایی خوبی‌ها و مزیت‌ها و کمرنگ کردن معایب پلتفرم خودشان است. در واقع در این بازار نیز مانند بازار سنتی، هر تولیدکننده و عرضه‌‍‌کننده‌ای تلاش دارد مزیت‌های خود را کاملاً گل‌درشت بیان کند تا معایب محصول خود را پوشش دهد. این اشتباه برای همه افراد محتمل است اما برای آنانی که تازه‌کار هستند، خیلی بیشتر.
فرد قبل از انتخاب پلتفرم خود می‌تواند به ردیت و توئیتر سری بزند و نظرات دیگران را مخصوصاً آنانی که در این بازار کارکشته و با تجربه‌تر از دیگران هستند را بخواند و چک کند. کاربرانی که مبانی تخصصی پلتفرم را به خوبی می‌شناسند و از آن آگاه هستند، بیش از دیگران متوجه کلاهبرداری می‌شوند و خیلی زود همه بازار ارزهای دیجیتال را از آن با خبر می‌کنند و آگاهی لازم درباره فعالیت مجرمانه و یا ضعف کد پلتفرم را به همه ارائه می‌دهند.
به سابقه و مدت فعالیت پلتفرم توجه کنید
یکی از موضوعاتی که معمولاً کلاهبرداران روی آن حساب می‌کنند، طمع زیاد کاربران است. درست است که بازار ارزهای دیجیتال یک بازار مالی نوسانی است و میتوان در آن به سودهای بسیار بالایی رسید و حتی بیشتر از بازارهای تجاری و اقتصادی دیگر جهان می‌تواند برای افراد سودآوری داشته باشد اما باید بدانید که در این بازار نیز هرگونه حرکت غیرمنطقی تبات سنگینی دارد. در واقع، در این بازار به همان اندازه که صعودها بلند است، سقوط‌ها نیز می‌توانند سنگین باشند؛ پس بی‌جهت فریب وعده‌های نرخ بالای سود سالانه (APY) را نخورید. این وعده‌ها اغلب برای ترغیب هیجانی افراد تازه‌کار است. افرادی که تازه وارد بازار شده‌اند و می‌خواهند خیلی زود به درآمد بالا برسند و از قافله عقب نمانند، این افراد عموماً در معرض کلاهبرداری قرار دارند که یکی از بهترین راه‌ها برای کلاهبرداران، همین حوزه سپرده‌گذاری در پلتفرم‌ها است.
برای کاهش این خطر، یکی از بهترین راه‌ها، توجه به سابقه و مدت فعالیت پلتفرم است. عموماً پلتفرم‌هایی با هدف کلاهبرداری، عمر زیادی در بازار ندارند و خیلی زود بعد از افشای هدفشان و البته دستبرد به دارایی کاربران، از بازار حذف می‌شوند؛ به همین دلیل توجه به سابقه و مدت فعالیت یک اصل است. آن دسته از پلتفرم‌هایی که سابقه بیشتری در بازار ارزهای دیجیتال دارند و در این مدت توانسته‌اند به حسن شهرت برسند، بهترین انتخاب برای سپرده‌گذاری ارزهای دیجیتال هستند حتی اگر به اندازه پلتفرمهای کم‌سابقه، سود به سپرده‌گذاری افراد ندهند.
با این نگاه بهتر است که فرد به جای به خطر اناختن سرمایه خود با طمع چند درصد سود بیشتر و سپرده‌گذاری در یک پلتفرم کم‌سابقه، به سود منطقی قناعت کرده و در یک پلتفرم با اسابقه که مدت فعالیت بیشتری در بازار دارد، بسنده کند و دارایی خود را به هوای سودهای نجومی و وعده‌های توخالی و پوچ به خطر نیاندازد. هر چه پلتفرم با سابقه‌تر و معتبرتر، امکان کلاهبرداری و ریسک کمتر.
از سرویس‌های امانی دور شوید
یکی از مهمترین فعالیت‌های افراد رد بازار ارزهای دیجیتال خاصه در بخش سپرده‌گذاری، استفاده از پلتفرمهای سهامگذاری به‌عنوان سرویس و سرویس‌های سهامگذاری شخص ثالث است. اگر شما نیز قصد چنین فعالیتی را دارید حتماً قبل از انجام هر کاری، از وب‌سایت‌های معتبر تحقیق کنید. نکته مهم در بازار ارزهای دیجیتال ین است که هر چه شما در فاز تحقیقاتی، زمان بیشتری بگذارید تا به اطمینان و یقین برسید، به همان اندازه توانسته‌اید دارایی خود را در این بازار پر ریسک از خطرات احتمالی، حفظ کنید. پس سعی کنید از سپرده‌گذاری ارزهای دیجیتال خود در سرویس‌های امانی (کاستدی) دوری کنید و این کار را انجام ندهید چراکه با این اقدام در واقع با دست خودتان، دارایی خودتان را در معرض کلاهبرداری و هک قرار داده‌اید. این را هم قطعاً می‌دایند که هر گونه کلاهبرداری و هک در این بازار، هیچگونه امکان پیگیری ندارد و در صورت هک شدن، تمام دارایی خود را برای همیشه از دست خواهید داد.
شرایط سپرده‌گذاری را به دقت مطالعه کنید
یکی از مهمترین اقدامات قبل از سپرده‌گذاری، مطالعه دقیق و با دقت شرایط و قوانین حاکم بر سپرده‌گذاری است. از آنجایی که هر پلتفرم اهداف و رویکردهای مالی منحصربفرد خود را دارد، قطعاً خدمات و امکانات متفاوتی را نیز به کاربران خود ارائه می‌دهد. با این نگاه میتوان به اهمیت مطالعه شرایط سپرده‌گذاری پی برد. این قوانین بعضاً شرایط خاصی را دنبال می‌کنند که شاید مورد نظر کاربر نباشد یا باشد. به عنوان نمونه در برخی از این موارد باید کیف پول به طور مداوم در طول شبانه روز به اینترنت متصل باشد که این مهم با توجه به اینکه امکان هک شدن را بالا می‌برد، ممکن است مورد پسند برخی از کاربران نباشد. برخی دیگر نیز دارایی افراد را قفل می‌کنند به طوریکه فرد تا پیش از مدت تعیین شده نمی‌تواند در (ارزش) دارایی خود دخل و تصرف داشته باشد و یا در برخی دیگر، حداقل کوین‌های لازم برای سپرده‌گذاری متفاوت است. به هر حال سپرده‌گذاری در هر پلتفرمی، با توجه به اهدغاف و رویکردهای پلتفرم تعیین می‌شود و شما به عنوان کاربر باید ببینید تا چه میزان آن پلتفرم می‌تواند اهداف شما را تامین کند و پس از آن اقدام به سپرده‌گذاری کنید.
