در یک کلام میتوان گفت که اساساً استیبل کوینها تنها ارزش ثابتی نسبت به یک دارایی خاص دارند و به همین دلیل با تمام متغییرهایی که آن دارایی را تحتتاثیر قرار میدهد، تغییر خواهند کرد. استیبل کوینها بر اساس عملکرد و یا پشتوانه خود به 5 دسته کلی تقسیم میشوند. در حالیکه پشتوانه برخی از آنها داراییهایی مانند طلاست، برخی دیگر بر قیمت ارزهای فیات استوار هستند و البته حامی و زیربنای مالی برخی دیگر نیز از ارزهای دیجیتال دیگر تامین میشود. در این بین، بعضی از استیبل کوینها از الگوریتم خاصی برای ثبات قیمتی بهره میبرند و البته دسته آخر اصالتاً قیمت ثابتی ندارند. یکی از بهترین نمونههای استیبل کوین، تتر است.
ارز دیجیتال چیست؟
به طور خلاصه، ارزهای دیجیتال، واحد پول عصر جدید هستند. آنها به معنای ارزهای پولی که ما با آنها آشنا هستیم نیستند. هر ارز رمزنگاری شده هدف خاص خود را به عنوان یک ابزار معاملاتی دارد. ارزشمندی این ارزها و گسترش محبوبیت آن و موفقیتش در جلب سرمایههای مردمی به حدی بود که امروزه بیش از 2000 ارز دیجیتال مختلف وجود دارد که برخلاف بانکها، سیستمهای غیرمتمرکز دارند.
شاید ارز دیجیتال بتواند با رفع نقایص اقتصاد سنتی، در دوران پساپول و پسادلار، گونهای دیگر از مبادله کالا به کالا را ایجاد کرده و ترویج کند و جهان آینده شاهد روزی باشد که هر کالا با ارز مختص به خود فروخته، خرید و یا مبادله شود. این مهم البته به قوانین و مقررات دقیق و نظاممندی احتیاج دارد چراکه در این نوع اقتصاد و رفتار مالی، هیچ ارزش واحدی بریا مقایسه ارزهای مختلف وجود نخواهد داشت و این به مراتب کار را سختتر میکند اما همین که افراد میتوانند کالای خود را بدون ارزشگذاری پول و بدون داد و ستد پولی واحد، مبادله کنند، شاید اقدامی جذاب باشد.
بلاک چین چیست
بلاک چین از دو کلمه Block و Chain ساخته شده و یک سیستم امن برای حفظ و نگهداری اطلاعات مختلف است و میتوان با استفاده از آن فضایی امن برای ثبت و نگهداری اطلاعات ایجاد کرد. در واقع در هر بلاک، اطلاعات خاصی وجود دارد که در دسترس همه اعضای شبکه ات. نکته مهم درباره بلاک چین این است که اطلاعات آن با همه اعضای یک شبکه به اشتراک گذاشته میشود و همه افراد به همه اطلاعات دسترسی دارند؛ در نتیجه امکان هیچ دخل و تصرفی وجود ندارد. این مفهوم همزمان با تولد بیت کوین گسترش پیدا کرد چراکه این ارز دیجیتال به عنوان رهبر بازار رمزارزها، این این فناوری برای حفظ اطلاعات خود بهره برد.
اطلاعات در بلاکها ثبت میشوند و بلاکها با هم به صورت زنجیرهای مرتبط میشوند. این زنجیره، بلاک چین را تشکیل میدهد.
قرارداد هوشمند چیست؟
بعد از آشنایی با اتریوم و شبکه آن و ارز دیجیتال اتر، حالا نوبت به آشنایی با یکی از مهمترین ارکان شبکه اتریوم یعنی قرارداد هوشمند رسیده است. درست مانند فعالیت در هر بستر دیگری، انجام تراکنش در حوزه دیجیتال نیز قطعاً نیازمند قرارداد و تعهدات دو طرفه است که این امر توسط شبکه اتریوم مورد توجه قرار گرفته است.
دی این شبکه، قرارداد هوشمند به پروتکلی اطلاق میشود که از آن برای عقد قرارداد بدون واسطه با کاربر استفاده میشود. در واقع به کمک قرارداد هوشمند، فرد میتواند ساز و کار لازم برای معامله را تنظیم کند با این اطمینان و اعتماد که هیچ فرد یا سازمانی در آن تخل و تصرف نمیکند و نمیتواند کند. به عبارت دیگر، یکی از مهمترین ویژگیهای این نوع قرارداد این است که هر دو طرف قرارداد هوشمند، از حضور شخص ثالث یا نفر سوم و یا واسطهگر بینیاز هستند. این دقیقاً همان برتری نسبی اتریوم نسبت به بیت کوین و یکی از عوامل گسترش آن در دنیای ارز دیجیتال است.
برای رسیدن به این هدف، بلاک چین اتریوم امکان انعقاد یا ایجاد قرارداد هوشمند را فراهم میکند تا فرد بتواند با کمک زبان برنامهنویسی سالیدیتی، قرارداد هوشمند خود را بر بستر بلاک چین اتریوم بنویسد تا پس از آن بتواند به کمم این قرارداد، تراکنشها و فعالیتهای خود را ادامه دهد. نکته اینکه این قرارداد میتواند صرفاً برای یک فعالیت یا تراکنش و متناسب با عملیاتی که فرد میخواهد انجام دهد، طراحی و نوشته شود. این مهم یعنی اینکه بلاک چین اتریوم به کابر اجازه میدهد تا ایده خود را در قالب برنامههای غرمتمرکز و در بستر اتریوم پیاده کند.
استیبل کوین چیست؟
در یک کلام میتوان گفت که اساساً استیبل کوینها تنها ارزش ثابتی نسبت به یک دارایی خاص دارند و به همین دلیل با تمام متغییرهایی که آن دارایی را تحتتاثیر قرار میدهد، تغییر خواهند کرد. استیبل کوینها بر اساس عملکرد و یا پشتوانه خود به 5 دسته کلی تقسیم میشوند. در حالیکه پشتوانه برخی از آنها داراییهایی مانند طلاست، برخی دیگر بر قیمت ارزهای فیات استوار هستند و البته حامی و زیربنای مالی برخی دیگر نیز از ارزهای دیجیتال دیگر تامین میشود. در این بین، بعضی از استیبل کوینها از الگوریتم خاصی برای ثبات قیمتی بهره میبرند و البته دسته آخر اصالتاً قیمت ثابتی ندارند. یکی از بهترین نمونههای استیبل کوین، تتر است.
این ارز در سال 2014 (با اسم ریلکوین) با پشتوانه دلار آمریکا ایجاد و به بازار عرضه شد و خیلی زود توانست با جلب اعتماد به یکی از برندهای معتبر ارز دیجیتال تبدیل شود و جایگاه سوم خود در جدول ارزشمندی رمزارزها را تثبیت کند گرچه در آن روزها بسیاری معتقد بودند که استیبل کوین تنها باید با پشتوانه فیات و یا پول رایج ایالات متحده ایجاد شود. ایجاد و راهاندازی این نوع از ارزها البته در سالهای 2017 و 2018 رونق بیشتری گرفت.
استیبل کوین چگونه فعالیت میکند؟
استیبل کوینها (Stablecoins) گرچه شناسنامه مشخصی در اقتصاد دارند اما باید دانست که تاریخ پیدایش همه آنها به قرن اخیر میرسد و از این باب بسیار جوان هستند. مهمترین ویژگی این نوع ارز قیمت ثابت آن است؛ به این معنی که از نوسانهای موجود در دنیای ارزهای دیجیتال دیگر در امان هستند و این یعنی کاربر میتواند اطمینان خاطر بیشتری داشته باشد.
در واقع یکی از مهمترین رسالتهای استیبل کوینها، کمینه کردن نوسانات بازار رمزارزهای دیجیتال و ثبات قیمت (شبیه آنچه در ارزهای فیات وجود دارد) است با این تفاوت که سرعت بالا و امنیت بیشتر را برای مشتری خود به ارمغان میآورند؛ برای رسیدن به این هدف، استیبل کوینهای متعددی با اهداف و الگوریتمهای متنوع و هدفمند روی انواع شبکههای بلاکچینی ایجاد شدهاند. نکته مهم که باید مورد توجه قراتر بگیرد این است که ارزش استیبل کوینها تنها نسبت به قیمت دلار ثابت است و این در مورد دیگر پولهای رایج مصداق ندارد. به عبارت دیگر، اگر قیمت دلار نسبت به پولهای ملی دیگر کشورها تغییر کند، ارزش استیبل کوین نیز به همان میزان تغییر میکند. نکته مهم دیگر اینکه استیبل کوینهایی که پشتوانهای مانند طلا دارند و یا با ارزهای دیجیتال دیگر همگن شدهاند، ارزشی متناسب با حامی دارند که لزوماً با ارزش دلار به معنای عام آن برابر نیست.
استیبل کوین پشتوانه ملی دارد؟
در این نوع ارز متمرکز، به ازای عرضه هر کوین جدید، معادل یک واحد از ارز فیات به خزانه اسیبلکوین اضافه میشود. شاید بتوان اسیبلکوینهایی با پشتوانه دلار آمریکا و یورو را اولین و البته مهمترین نوع استیبل کوین دانست چراکه ثبات آنها به نسبت زیاد است و مادامی که ارزش این پولها به عنوان پشتوانه تغییر نکند، قیمت کوینها نیز ثابت خواهند ماند. اعتبار این نوع ارز به شدت به اعتبار پشتوانه (دلار، یورو و دیگر پولهای حامی) وابسته است. به جز تتر که پیشتر به آن اشاره شد میتوان یواسدیکوین و بایننس یواسدی را که هر کدام از پشتوانههای چند میلیارد دلاری بهرهمند هستند، در ردههای بالای این جدول قرار داد. ناگفته نماند که تتر بعد از شکایت دادستان عمومی نیویورک اعلام کرد که تنها 3٪ از ذخایر نقدی این شرکت، پول نقد است.
استیبل کوین متمرکز چیست؟
این نوع ارز متمرکز توسط یک دارایی فیزیکی ارزشمند مانند طلا حمایت میشود. در این موارد با استفاده از میزان مشخص و معینی از ذخیرههای ارزشمند مانند فلزات گرانبها و یا حتی ملک و مستغلات، ارزش ارز پشیبانی میشود. نکته مهم در این نوع از استیبل کوینها این است که به دلیل وابستگی به کالا و یا ذخیرههای گرانبها، اغلب زیر نظر حسابرسیهای معتبر جهانی قرار دارند. بهترین نمونه از این نوع استیبل کوین را میتوان تترگُلد (XAUT) دانست که هر واحد آن معادل یک اونس طلای لندن است. پَکسگلُد (ارزشی متناسب با یک تروی اونس طلای خالص لندن) و دیجیکسگُلد (معادل یک گرم طلای خالص ۹۹.۹۹ درصد ذخیره شده در سنگاپور)، از دیگر نمونههای این نوع ارز هستند.
استیبل کوین غیرمتمرکز چیست؟
گونه دیگر از اسیبلکوینهای غیرمتمرکز، ارزهایی با پشتوانه ارز دیجیتال هستند که از وامهایی با وثیقه آزاد برای ثابت نگه داشتن ارزش خود در بازار سرمایه استفاده میکنند و تلاش دارند با استفاده زا این وامها و قفل کردن توکنهای مشتری در قراردادهای هوشمند، ارزش خود را ثابت نگه دارند.
در این مورد، اگر ارزش وثیقه با کاهش جدی مواجه شود، وثیقه نقد میشود تا از ضررهای احتمالی بیشتر جلوگیری شود. دای (DAI) یکی از معروفترین و مهمترین استیبل کوینهای با پشتوانه ارز دیجیتال است که ارزشی معادل یک دلار دارد و به دلیل غیرمتمرکز بودن نیاز به تایید هیچ نهاد دیگری ندارد. در این ارز، قیمت با وثیقهگذاری اتریوم و یا رمزارز دیگری ثابت میماند.
در این نوع ارز دیجیتال غیرمتمرکز، با استفاده از الگوریتمهای خاص و پیچیده که سیاست عرضه را به صورت خودکار کنترل میکنند و البته قراردادهای هوشمند، قیمت ثابت میماند. در این مورد، استیبل کوین قیمت خود را با کنترل عرضه و سیاستهای افزایشی و حتی استفاده از محرکها و نیروهای بازار، از نوسان در امان نگه داشته و ثابت میکنند. نکته مهم در این موارد بیپشتوانه بودن کوینهاست. در این گونه، اگر ارزش استیبل کوین در مقابل دلار، یورو و دیگر ارزهای رایج و قدرتمند کاهش یابد، خودبهخود توکنها از گردش خارج خواهند شد. از سوی دیگر، اگر این روند برعکس باشد و ارزش بالاتر از حد برود، استیبلهای جدید به بازار عرضه میشود تا ضمن رفع نیاز بازار، با برقراری تعادل بین عرضه و تقاضا، قیمت ثابت بماند. بهترین مثال برای این نوع ارز، خانواده بزرگ و معتبر استیبل کوینهای بلاکچین ترا (Terra) هستند که توانستند با استفاده از نوآوری و استفاده از ایدهها وابتکارات مختلف، ضمن ایجاد کوینهای جفتشدهای با دلار، یورو، ین و وون، جایگاه تثبیتشدهای برای خود در این بازار دست و پا کنند. شاید بتوان هدف از ایجاد و راهاندازی استیبل کوینها را تاسیس بانک مرکزی غیرمتمرکز دانست که افراد بتوانند در هر لحظه به ارزش پول و دارایی خود دسترسی داشته باشند.
رپد توکن چیست؟
رپد توکن (Wrapped Token) یک ارز دیجیتال غیرمتمرکز و پوششی به پشتوانه ارز دیجیتال دیگری است. در واقع در این مورد، ارز دیجیتال نه کاربرد گستردهای دارد و نه ذاتاً میتواند مستقل از ارز دیجیتال حامی، عملکردی در بازار ارزشمندی داشته باشد؛ شاید به همین دلیل است که برخی از صاحبنظران آن را اصالتاً استیبل کوین نمیدانند. به عبارت دیگر، کاربر با توکنی مواجه است که از سوی دیک توکن و یا کوین دیگر پوشش داده میشود.
رپد بیت کوین چیست؟
همانطور که در دنیای ارز دیجیتال به معنای عام کلمه، بیت کوین سرآمد است، در رپد توکنها نیز رپد بیت کوین (Wrapped Bitcoin) که اولین بار روی شبکه اتریوم عرضه شد، یکی از معتبرترینهاست. هر توکن رپد بیت کوین با یک واحد بیت کوین حمایت میشود و به همین دلیل قیمت هر واحد آن برابر با یک واحد از خود بیت کوین است. نکته مهم اینکه این توکن، امکان فعالیت با بیت کوین روی شبکه اتریوم را به کاربر میدهد.
مزیتهای استیبل کوین
گرچه با توجه به ماهیت و اهداف ایجاد، کارکردهای متعددی را میتوان برای استیبل کوینها برشمرد اما باید دانست که هنوز این نوع ارز نتوانسته به اهداف خود دست پیدا کند و جایگاه مشخصی را در رقابت با دیگر ارزهای دیجیتال از آن خود کند. مزیت این ارز همانطور که گفته شد، ثبات قیمت است و این یعنی راه کوتاهی برای فعالیت رسمی آنها در بازار واقعی وجود دارد و خیلی زود میتوانند با استقبال صرافیهای بزرگ مواجه شوند و ارتباط منطقی و هدفمندی بین ارز دیجیتال و پول رایج برقرار کرده و به عنوان پل، این دو فضای اقتصادی را به نزدیک کند. به عبارت دیگر، استیبل کوینها هم ثبات قیمت ارزهای فیات را دارند و هم مانند ارز دیجیتال میتوانند در بسترهای مجازی و اینترنتی فعالیت کنند؛ پس خیلی دور از ذهن نیست اگر روزی بتوانیم با پرداخت آنها نیازهای روزمره خود را رفع و به راحتی خرید کنیم.
استیبل کوین و حفظ ارزش دارایی
یکی دیگر از مزیتهای مهم استیبل کوینها، امکان حفظ ارزشمندی دارایی فرد است. در واقع، در دنیایی که بنا بر دلایل مختلف سیاسی، اجتماعی، نظامی، اقتصادی و حتی در برخی موارد روی کارآمدن یک حزیب و یا برکنار شدن یک فرد در نقطهای از جهان و از همه مهمتر سیاستهای جدید برخی کشورها، ارزش پول ملی تحتتاثیر قرار میگیرد، تبدیل پول به ارز دیجیتال یکی از بهترین راهها برای حفظ ارزشمندی است. در این بین و با توجه به نوسانات شدید ارزهای دیجیتال و متاثر بودن آنها از رخدادهای بینالمللی و ملی، میتوان با سرمایهگذاری روی استیبل کوین، با ضریب اطمینان و اطمینان خاطر، پول را به ارز دیجیتالی تبدیل کرد که نه افت میکند و نه تحتتاثیر نوسانات بازارهای اقتصادی دچار افت ارزش میشود.
اهمیت استیبل کوین در تجارت جهانی
یکی دیگر از کاربردهای اصلی استیبل کوینها را میتوان تسهیل بازرگانی و رونق آن دانست. در واقع، در سیستم تجارت جهانی که هرازگاهی به دلایل مختلف دچار چالش و کُندی میشود و ممنوعیت بانکی و صدالبته سیاستهای بانک جهانی نیز همواره یکی از دستاندازهای تجار و بازرگانان بوده، استفاده از ارزی که محدودیتهای پول رایج را نداشته باشد و نیازی نباشد که مدام آن را از دلار و یا به دلار تبدیل کرد و از سوی دیگر متاثر از نوسان و تلاطم بازار هم نشود، یک ضرورت است. این خلاء بزرگ را میتوان به خوبی با استیبل کوین پوشش داد تا فراتر از قوانین دست و پا گیر بانک جهانی، محدودیتهای ارزی، نوسان بازار ارز دیجیتال و البته مقررات حکومتها، رویای تجارت آزادانه را تحقق بخشید. استیبل کوین بالقوه این توان را دارد که چنین فضای آزادی را در اختیار تاجران و بازرگان جهان در همه کشورها قرار دهد. به این موارد، امکان انعقاد قراردادهای هوشمندانه هم اگر اضافه بشود، آن وقت میتوان با جدیت بیشتری روی استیبل کوینها تمرکز کرد. قراردادهایی که تمام خدمات بانکی را به مشتری و کاربر خود ارائه میدهند بدون آنکه محدودیتها و موانع متعددی پیش روی او بگذارند.
نظارت متمرکز روی استیبل کوین
تا اینجا فقط صحبت از مزیتهای استیبل کوین بود اما باید متوجه بود که این ارز نیز مانند دیگر ابداعات، نارساییها و کمبودهایی دارد که شاید مهمترین آن را بتوان را به استیبل کوینها با پشتوانه پول و دارایی نسبت دارد؛ جایی که قرار است در دنیای ارز دییجیتال که پایه و اساس آن بر اصل غیرمتمرکز بودن استوار است و ذاتاً این مهم بزرگترین مزیت آن محسوب میشود، ارزی با پشتوانه متمرکز به بازار عرضه کرد.
به عبارت دیگر، در حالی که نقطه قوت رمزارزها، کوتاه کردن دست نهادهای نظارتی و حکومتی از فضای اقتصادی است، این دو نوع ارز دیجیتال کاملاً بر پایه پشتوانه متمرکز در این نهادها ایجاد شدهاند و این یعنی زمینه برای نظارت این نهادها کاملاً آماده است. این نوع ارز دیجیتال با موضوع نقدشوندگی نیز درگیر است. در واقع پروسه طولانی نقدشوندگی ارز، یکی از بزرگترین معایب آن است و اینکه ممکن است فرد برای این کار مجبور باشد حتی به کشوری که وثیقه در آن قرار دارد، مسافرت کند که تبعاً این کار یعنی اضافه شدن هزینهها و صرف چند ماه زمان. امکان بلوکه شدن دارایی فرد به دلیل متمرکز بودن و وابستگی میزان عرضه به شخص ثالث و صدالبته نیاز به بازرسی بیرونی، از دیگر معایب این نوع ارز است.
به عنوان سخن پایانی میتوان گفت به هر حال هر نوع تغییر و تحولی در حوزه اقتصاد بر مبنای احصاء نیاز و یا ایجاد نیاز به وجود میآید و هر فرد باید بر مبنای رویکردهای اقتصادی و اهداف خود، روی دارایی شخصی برنامهریزی کرده و بهترین راه برای حفظ ارزش و در صورت امکان، افزایش ارزش دارایی انتخاب کند. این مهم نیاز به دانش عمیق از ابعاد مختلف هر فناوری و آگاهی نسبت به فضای حاکم بر اقتصاد دارد.
توانمندسازی کاربران DeFi با استفاده از فناوری Solana
توانمندسازی کاربران DeFi با استفاده از فناوری Solana کی از اقدامات مهم در این حوزه بود. فاز اول توسعه هابل به دنبال راهاندازی یک استیبل کوین بومی سولانا، یواسدیاچ، و خدمات استقراضی دیفای 0/2 است که برای کاربرانش نقدینگی فوقالعاده شارژ میکند. پس از توسعه این مرحله از راهاندازی هابل، پروتکل دو مرحله دیگر از توسعه را اعلام کرده است که محصولات ساختاریافته و وامدهی تحت وثیقه را معرفی میکند.
ترکیب خدمات مالی هابل و هزینه و مقیاسپذیری سولانا میتواند به این معنی باشد که میلیونها نفر از طریق دیفای مبتنی بر سولانا در آینده نزدیک به منابع مالی دسترسی خواهند داشت. استیبلکوینها و توانایی افزایش نقدینگی از طریق استقراض در برابر داراییها دو عنصر کلیدی دیفای هستند.
با توجه به تراکنشهای کمهزینه سولانا، توسعه هابل در شبکه تضمین میکند که کاربران از طریق حداکثر بهرهوری سرمایه، تجربه کاربری بهتری را به دست میآورند. یکی دیگر از تأثیرات ساخت بر روی سولانا این است که هابل میتواند یک استیبل کوین راهاندازی کند که از نظر تئوری باید از طریق آربیتراژ ثابت بسیار نزدیک به ارزش دلار باقی بماند.