یکی از سوالات متداول در حوزه ارز دیجیتال و خاصه اتریوم، قانونی بودن یا نبودن آن است. در جواب این سوال باید گفت که اتریوم نیز از روند دیگر ارزهای دیجیتال پیروی میکند. آنچه امروزه در اخبار دده و شنیده میشود، اینست که مقامات و مسئولان کشورهای بسیاری در صدد زمینهسازی برای تصویب و اجرای قوانین مرتبط با این حوزه هستند. اما همین الان نیز استخارج و یامعامله در اتریوم در هیچ کشوری خلاف و غیرقانونی نیست. تنها جهتگیری تا امروز توسط کمیسیون Sec آنریکا بوده که اعلام کرد میتوان کوین اتر را استخراج و طبق قوانین موجود در سهام کاربردی در بازار فعالیت کرد. این تصمیم البته درباره شبکه اتریوم و کارکردهای آن فعلا گرفته نشده است و تنها سوییس قوانین مشخصی در حوزه اسمارت کانترکتها منتشر کرده است.
پرسش و پاسخ درباره اتریوم
سوال بعدی معمولاً درباره احتمال کلاهبرداری در اتریوم است که در جوب این سوال نیز باید گفت بلاک چین اتریوم و رمز ارز آن (اتر) نقشهراه مشخصی دارند و تیم توسعهدهنده آن به طور مستمر در حال به روزرسانی است تا کاربر و فعال بازار با اطمینان خاطر بیشتر در این شبکه فعالیت کند. پس اساساً اتریوم را نمیتوان یک کلاهبرداری نامید اما از سوی دیگر، بلاک چین اتریوم امکان ایجاد قراردادهای هوشمند را برای کاربر فراهم میکند و برخی از کلاهبرداران از این بستر برای ایجاد پروژههای پانزی و اسکم استفاده میکنند و با ترفندهایی مثل اینکه پروژه ما از قرارداد هوشمند استفاده میکند، تازهکارهای بازار را طعمه خود میکنند و به دارایی آنها را دستبرد میزنند. مهمترین نکته اما در این حوزه مانند هر بخش دیگری از بازار سرمایه و مالی اینست که فرد تا پیش از کسب مهارت و دانش کافی نباید سرمایه خود را به خطر بیاندازد و وارد بازاری شود که هیچ اطلاعای از آن ندارند. در واقع مهمترین امنیت بریا سرمایه هر فرد، دانش او نسبت به بازار و اقتضائات آن است.
آیا اتریوم شبیه بیت کوین است؟
حالا باید به این پرسش مهم پاسخ داد که اتریوم شبیه بیت کوین است یا خیر؟ پاسخ این سوال یک کلمه نیست چون هم میتوانند از نظر ایجاد رهآورد مالی زیاد برای کابر، شبیه باشند و هم از جنبه استفاده از بلاکچینها (بیت کوین از بلاکچین خود برای پیگیری مالکیت پول استفاده میکند) با هم متفاوت باشند زیرا برعکس بیت کوین (گرچه هر دو بلاکچین توزیع عمومی هستند)، بلاکچین اتریوم توانمندی بالایی در اجرای کدهای برنامهنویسی برنامههای غیرمتمرکز دارد.
گرچه تفاوتهای فنی دیگری هم دارند مثل اینکه بیت کوین با هدف یک سیستم پرداخت جهانی تعبیه و طراحی شده اما شاید بزرگترین آنها را بتوان در نوع اهداف هر دو دید. به بیان سادهتر اینکه بلاکچین بیت کوین انحصار اجرای بیت کوین را دارد اما در بستر بلاکچین اترویم، این انحصار وجود ندارد و اصطلاحاً میتواند نرمافزارهای دیگر را هم ساپورت کند. حالا راحتتر میتوان مفهوم «توکن» را درک کرد. با این مقدمه میتوان گفت که توکن ارزبرنامهای غیرمتمرکز و فاقد بلاکچین خصوصی و انحصاری است که از دیگر بلاکچینها استفاده میکند. از سوی دیگر در بلاکچین اتریوم، ماینرها برای ارز دیجیتال اتر که تامینکننده شبکه است، فعالیت میکنند.
تفاوتهای اتریوم با بیت کوین
تفاوت اتریوم و بیت کوین
اساساً تراکنشها در اتریوم سریعتر انجام میشوند بطوریکه میانگین بلاکهای حاوی تراکنش هر ۱۴ ثانیه است و این در حالیست که این عدد برای بیت کوین چیزی نزدیک به ۱۰ دقیقه است. البته در این مبحث خاص، سایز بلاکها هم از اهمیت بالایی برخوردار است. در بیت کوین سایز هر بلاک حدود یک مگابایت است که با بررسی زمان بلام و سایز بلاک میتوان گفت در حال حاضر حداکثر زمان برای بیت کوین ۷ تراکنش در ثانیه است اما اتریوم میتواند رد همین زمان و با همین سایز، ۱۶ تراکنش انجام داده و پردازش کند که البته طبق وعده توسعهدهندگان اتریوم این عدد بعد از به روزرسانی به صدها تراکنش خواهد رسید.
قدرت اتریوم در اجرای قراردادهای هوشمند
نکته دیگر اینک اتریوم خیلی راحت میتواند قراردادهای هوشمند را اجرا کند؛ البته روی بیت کوین هم میشود قرارداد هوشمند ایجاد کرد اما زبان اسکریپت این شبکه ابتدایی است که همین موضوع کار را برای توسعهدهندگان بسیار سخت میکند. با این حال روی اتریوم خیلی راحت و سریع میتوان کدنویسی کرد و یا کد برنامهنویسی را پیاده کرد و هر محاسبه عملیاتی را که لازم است، انجام دهند.
تعداد واحدهای نامحدود اتر
یکی از مهمترین تفاوتهای بین اتر و بیت کوین، تعداد نامحدود آن است. در واقع عرضه متفاوت این دو یکی از تمایزهای این دو ارز دیجیتال با هم ات. در حالی که بیت کوین از ۲۱ میلیون واحد فراتر نخواهد رفت، سیاست اتر اینگونه است که به صورت نامحدود عرضه شود.
طبق برنامهریزی توسعهدهندگان، در نهایت ۲۱ میلیون واحد بیت کوین استخراج خواهد شد و در حال حاضر ماینرهای بیت کوین در هر ۱۰ دقیقه ۶.۲۵ واحد بیت کوین را به عنوان پاداش بلاک دریافت میکنند که البته این عدد هر چهار سال یکبار تحت عنوان هاوینگ نصف میشود. با ایت تفاسیر باید دانست که ماینیگ بیت کوین تا سال ۲۱۴۰ طول خواهد داشت و از آن پس به بعد این ارز دیجیتال وارد فضای جدید میشود و ماینرهای آن تنها با کارمزد تراکنشها کسب درآمد خواهند کرد.
در مورد اتریوم اما این مهم هیچ محلی از اعراب ندارد و اساساً سیاست محدودیت در استخراج برای اتریوم مطرح نیست بطوریکه تا اکنون بیش از ۱۱۲ میلیون واحد اتر استخراج شده است. این موضوع البته به معنای بینظمی در استخراج نیست اما توسعهدهندگان اتریوم معتقدند که وجود کمی تورم نیاز ک پول است و اتریوم برای ثبات در بازار باید کمی تورم داشته باشد.
پاداش بلاک اتریوم ۲ واحد اتر و این یعنی در عرض هر ۱۴ ثانیه، ۲ اتر استخراج میشود. این عدد نشان میدهد که تورم سالانه اتر باید عددی معادل ۴درصد باشد. ناگفته نماند که در به روز رسانی اتریوم ۲.۰ تورم به شدت کاهش مییابد و حداقل تورم باقیمانده نیز تنها به دلیل ایجاد انگیزه در کاربران باقی خواهد ماند.
اتریوم بخریم یا بیت کوین؟
اتریوم به تبع همه بازار، با افول مواجه شد اما در همین افت ارزش و قیمت توانست گستره خود را افزایش دهد و بخش بیشتری از ارزش بازار را به دست بگیرد و به عددی معادل 20٪ برسد که بالاترین عدد از سال 2018 است.
اولین ارز دیجیتال، بیت کوین است که البته همچنان محبوبترین و جذابترین ارز دیجیتال نیز هست تا جاییکه اساساً بسیاری از مردم ارز دیجیتال را با بیت کوین میشناسند یا بهتر بگویم بیت کوین را تنها ارز دیجیتال میدانند؛ البته حق هم دارند چون نزدیک به نصف ارزش موجود در بازار رمز ارزها مختص به بیت کوین است. اولین روز سال، ارزش یک سکه بیت کوین تقریباً 29138 دلار بوده است و علیرغم نوسانات اندک نرخ آن، امروزه دارنده بیت کوین در کیف پول خود میتواند بازدهی صددرصدی را از ابتدای سال دریافت کند.
این رشد در حالی رخ داده که در چند سال اول، ارزش این رمزارز تنها در حدود چند دلار باقی ماند. قیمت از زمان عرضه ارز دیجیتال با سرعت ثابتی افزایش یافت تا اینکه در پایان سال 2017 یک جهش قیمت به وجود آمد و ارزش این ارز دیجیتال به اوج خود رسید. به عبارت دیگر، کسانی که میدانستند چگونه قبل از افزایش قیمت، با کمترین عدد در این ارز جدید سرمایهگذاری کنند، امروز در رده میلیونها قرار دارند. این یکی از دلایل جذابیت این رمز ارز از ابتدا برای سرمایهگذاران بوده است چراکه توسعه قیمت آن سریع و تصاعدی است.
امروزه بازار ارز دیجیتال در حالی به رهبری بیت کوین در حال گسترش در جهان است که امروزه ارزش این ارز حتی بیش از پیشبینیهای کارشناسان بالا رفته است اما دقیقاً در روزهایی که بیت کوین فاصله معناداری با دیگر رقبا در این بازار پیدا کرده بود، اتریوم توانست با پیشی گرفتن از دیگر رقبا، خود را به جایگاه دوم در این جدول ردهبندی برساند آن هم دقیقاً زمانی که بیت کوین نیز مانند دیگر ارزهای دیجیتال، درگیر سقوط بازار شده بود. این مهم سبب شد که بیتکیون به پایینترین سهم خود در بازار برسد و سهمی حدود 38٪ را تجربه کند که این مهم در سال جاری تنها یکبار رخ داده بود؛ البته ناگفته نماند که بیت کوین پیشترها سهم 33٪ را هم در بازار ارزر دیجیتال تجربه کرده بود که از آن زمان حداقل 4 سال گذشته است.
ذکر این نکته مهم است که دامیننس بیت کوین یعنی ارزش بازار بیت کوین نسبت به کل ارزش بازار ارز دیجیتال و این یعنی در حال حاضر این ارز، ارزشی بیش از 40٪ ارزش کل بازار را در اختیار دارد. این عدد گرچه رشک برانگیز است اما باید دانست که به همان میزانی که در اوجگیری میتواند تادعدی عمل کند، در افت و افولهای بازار نیز متحمل آسیبهای بیشتری خواهد شد.
یکی از دلایل اصلی در افت اخیر بیتکوین، شیوع کرونای امیکرون است. به هر حال باید دانست که گرچه کرونا بازارهای سنتی اقتصاد را تحتتاثیر چشمگیر قرار میدهد اما بر بازارهای نوینی مانند ارز دیجیتال و به تبع آن بیت کوین نیز بیتاثیر نیست و چه بسا ضربههای مهلکی نیز به این بازار وارد کند؛ نکتهای که باعث فروش بیشتر سرمایهگذاران و در نتیجه کاهش قیمت بیت کوین شد. بیت کوین اما خیلی زود توانست به روند اوج برگردد و بخشی از ضررها را جبران کند اما این تجربه نشان داد که جایگاه این ارز به عنوان رهبر و سرآمد بازار ارز دیجیتال هم میتواند به خطر بیافتد و حتی صدر جدول را به ارز دیگری تقدیم کند.
اتریوم بهترین ارز دیجیتال است؟
اتریوم بزرگترین و معتبرترین پلتفرم نرمافزاری غیرمتمرکزی است که قراردادهای هوشمند همتا به همتا و برنامههای توزیع را قادر میسازد تا بدون هیچگونه تقلب، کنترل یا تداخل از سوی شخص ثالثی، ساخته و اجرا شوند. در اوایل 2021 بیت کوین به عنوان رهبر بازار توانست از مرز 58000 دلار عبور کند و زمزمههایی به گوش رسید که گویی قرار است تا 100 هزار دلار نیز بالا برود. بخش زیادی از حجم عرضه بازار هنوز در دست ماینرها و تریدرها است و این یعنی اتریوم نیز میتواند در آینده دوشادوش بیت کوین روند صعودی داشته باشد و حتی از سطح 2000 دلار نیز عبور کند. فناوری اتریوم هم در زمره زنجیره بلوک است و این یعنی آنها نیز امنترین راه را (دفترکل توزیعشده فردبهفردی است) برای تراکنش انتخاب کردهاند. در این روند اتریوم به عنوان پلتفرمی پیشرفته به کاربر خود امکان میدهد اپلیکیشن را روی بلاکچین ایجاد کند؛ یعنی چیزی شبیه ویندوز یا لینوکس.
اتریوم هم مانند بیت کوین میتواند رهآورد مالی زیادی برای کابر به همراه داشته باشد اما باید دانست برعکس بیت کوین که از بلاکچین خود برای پیگیری مالکیت پول استفاده میکند، بلاکچین اتریوم توانمندی بالایی در اجرای کدهای برنامهنویسی برنامههای غیرمتمرکز دارد. این یعنی: بلاکچین بیت کوین انحصار اجرای بیت کوین را دارد اما در بستر بلاکچین اترویم، این انحصار وجود ندارد و اصطلاحاً میتواند نرمافزارهای دیگر را هم ساپورت کند.
گرچه اساساً در ارز دیجیتال نمیتوان به احتمالات پایبند بود و در بسیاری از موارد روند کلی یک ارز را نمیتوان مبنای آینده آن در بازار مالی جهان قرار داد خاصه اینکه بدانیم ارز دیجیتال نوسانات شدیدی را تجربه کرده و میکند؛ البته اتریوم در آینده میخواهد فناوری قرارداد هوشمند بلاکچین نسخه دوم را هم ایجاد کند که از دیگر ارزهای دیجیتالی که مبنای آنها قرارداد هوشمند است، سریعتر عمل میکند. این یعنی این ارز برای رسیدن به صدر جدول ارزشمندی در بازار ارز دیجیتال حسابی عزم خود را جزم کرده است.
نکته مهم درباره اتریوم این است که آن هم به تبع همه بازار، با افول مواجه شد اما در همین افت ارزش و قیمت توانست گستره خود را افزایش دهد و بخش بیشتری از ارزش بازار را به دست بگیرد و به عددی معادل 20٪ برسد که بالاترین عدد از سال 2018 است. این یعنی در حال حاضر بیش از یکپنجم ارزش کلی بازا ارز دیجیتال در اختیار بازار اتریوم است. برای درک بهتر این روند کافیست بدانیم که سهم 20٪ اتریوم از کل بازار ارز دیجیتال تا همین 10 ماه پیش تنها 11٪ بود. این رشد فراگیر در سلطه بر بازار سبب شده که احتمال صدرنشینی اتریوم در بازار قوت بیشتری بگیرد؛ احتمالی که در صورت وقوع میتواند صفحه تازهای در تاریخ ارز دیجیتال ایجاد کند. از این تغییر سلطه در بازار ارز دیجیتال تحت عنوان «فلیپینینگ» یاد میشود و رخدادی بزرگ است چراکه اساساً ماهیت این نوع بازار، رقابتی است.
با این حال خیلی هم نه باید و نه میشود به این پیشبینیها اتکا کرد چراکه همچنان بیت کوین همچنان فاصله زیادی با ارز دوم در جدول ارزشمندی دارد و میتواند با اعمال چند سیاست و رویکرد جدید این فاصله را حتی بیشتر هم کند. اتریوم نیز راهی طولانی برای رسیدن به صدر جدول دارد و باید بتواند خود را از نوسانهای مداوم مستمر بازار در امان نگه دارد و از سویی چشم به لغزشهای بیتکیون بدوزد تا سر پیچهای مقتضی، فاصله خود را به تدریج کم کند. در این بین، یکی از نیازهای اولیه اتریوم افزایش حداقل دو برابری در بازار است.
یکی از قابلیتهای شبکه اتریوم این است که هر فردی میتواند برای پروژههای مختلف خود، ارز دیجیتال مخصوص (توکن) بسازد.
پیشتر توسعهدهندگان مجبور بودند برای هر ارز دیجیتال ، یک بلاک چین مخصوص بسازند اما حالا روی شبکه اتریوم هر کسی میتواند برای پروژههای مختلف خود ارز دیجیتال مخصوص یا همان توکن بسازد. استاندارد ERG-20 در واقع لیستی از قوانین لازم برای یک توکن است که میخواهد روی شبکه و یا در واقع اکوسیستم اتریوم ساخته شود.
به عبارت دیگر، با استفاده از ERG-20پروژههای مختلفی که روی شبکه اتریوم فعالیت میکنند میتوانند توکن مخصوص را با نام و نماد انتخابی ایجاد کنند. یعنی هر کس با پرداخت تنها چند دلار به عنوان کارمزد، میتواند توکن خاص خود را ایجاد کند. البته این به معنای ایجاد ارزهای دیجیتال متعدد نیست و در واقع ضرورت و منفعتی ندارد چراکه ایجاد توکن تنها زمانی ارزشمند است که مصرف و کاربرد مشخصی داشته باشد و افراد بخواهند در ازای برخورداری از خدماتی، این توکنها را بپردازند.
علاوه بر آن، توسعهدهندگان بلاک چینی نیز میتوانند برای جذب سرمایه از سرمایهگذاران (قبل از راهاندازی بلاک چین مستقل خود) توکن مخصوص خود را ایجاد کنند وو در عرضه اولیه ICO به فرپش برسانند و بعد از تشکیل شبکه و بلاک چین خود، توکنهای ایجاد شده را به بلاک چین خود منتقل کنند.
شاید پروژه ترون را بتوان بهترین نمونه این مسئله دانست. پروژهای که هم اکنون به عنوان رقیب اتریوم فعالیت میکند زمانی در همین بستر و به همین شکل ایجاد شد و توکنها TRX را روی بلاک چین اتریوم عرضه و بعد از استقلال، آنها را به بلاک چین خود منتقل کرد.
نکته آخر در این زمینه اینکه، توکنهای اتریومی یا همان ERG-20 رو همان آدرسهای اتریومقابل ذخیره و انتقال هستند و این یعنی اینکه برای ذخریه و یا انتقال آنها نیاز به کیف پول مستقل و جاگانه نیست چراکه روی یک آدرس اتریوم میتوان به راحتی تمان توکنهای مبتنی بر اتریوم را ذخیره کرد.