هوش مصنوعی به رایانه این امکان را میدهد تا درست مثل هوش طبیعی و انسانی، با تحلیل شرایط، راهحل بهتری برای برونرفت از مشکلات پیدا کند؛ حالا اگر این فناوری با لاکچین ترکیب شود، خروجی آن عملکرد سیستم را بهینه و بیشینه خواهد کرد.
اهمیت بلاک چین
فناوری بلاک چین نیاز به یک شخص سوم یا واسطه را برای تسهیل روابط دیجیتال از بین میبرد و ستون فقرات ارزهای دیجیتال است. بلاک چین نوعی فناوری مانند یک دفتر کل است که داده ها را ذخیره و ثبت میکند. بلاک چین کلید واژهای است که به نظر میرسد بر هر مکالمهای در مورد آینده فناوری، از قدرت ارزهای دیجیتال گرفته تا اشکال جدید امنیت سایبری، غالب است. در حالی که کاربردهای این فناوری بی پایان به نظر میرسند، بسیاری از مردم کاملاً نمیدانند که بلاک چین چیست.
یک بلاک چین را میتوان به دو جزء تقسیم کرد: بلاک و زنجیره. بلاک مجموعهای از دادهها است که به صورت زمانی در یک زنجیره مجازی به بلوکهای دیگر مرتبط میشود. شما میتوانید زنجیره بلوکی را قطاری متشکل از چندین واگن متصل در یک خط تصور کنید، جایی که هر واگن حاوی مقداری داده است. درست مانند مسافران در واگن قطار واقعی، بلوکها میتوانند فقط مقدار معینی از داده را قبل از پر شدن در خود جای دهند. هر بلاک همچنین حاوی یک مهر زمانی است، بنابراین مشخص است که دادهها چه زمانی ثبت و ذخیره شدهاند - چیزی که برای مواردی مانند دادههای تراکنش یا زنجیره تامین حیاتی است، دانستن دقیق زمان پردازش یک پرداخت یا بسته است.
نقش بلاک چین در هوش مصنوعی
زنجیره بلوکی (Blockchain) به سیستمی برای ثبت قراردادهای مختلف اعم از تراکنشهای بانکی و یا پیامهای شخصی بدون حضور و وجود یک مدیر مرکزی گفته میشود؛ در واقع در این سیستم نمیتوان با تخریب یک نقطه مرکزی، دادههای موجود را از بین برد و یا تحریف کرد. به دلیل همین ويژگیهاست که معاملات آنلاین روی بستر بلاک چین امن است و به ذینفع اجازه میدهد در یک همکاری جمعی، دسترسی بهتری به اطلاعات داشته باشد و بتواند بهترین استراتژی را انتخاب کند.
استوارت هابر و اسکات استورنتا در سال 1991 اولین گام را برای استفاده از بلاک چین (زنجیره بلوک رمزنگاری شده امن) برداشتند و سال بعد آن را بهبود دادند اما اولین زنجیره بلوکی توسط یک فرد یا گروه ناشناس به نام ساتوشی ناکاموتو در سال 2008 معرفی و یکسال بعد به عنوان یک جز اصلی از بیتکوین اجرا شد. با این اقدام بیتکوین به اولین ارزی تبدیل شد که به مدیریت متمرکز نیاز ندارد.
با این توضیح ابتدایی میتوان به کاربردهای مختلف بلاک چین در صنایع مختلف پی برد و به این نکته واقف شد که آینده بسیاری از صنایع در گرو استفاده بهینه از این فناوری به روز و پویا است. اگر چه امروزه نام بلاک چین به بیتکوین و ارز دیجیتال گره خورده است اما باید دانست با حرکت به سمت اینترنت اشیاء، به زودی این فناوری ساختارها و سازمانهای متنوعی را تحتتاثیر قرار خواهد داد مخصوصاً اینکه این فناوری مسیر ورود افراد مختلف به عرصه اقتصادی و مسائل مالی را تسهیل میکند.
بلاک چین اما خیلی زود توانست دایره فعالیتهای خود را توسعه دهد و از محدوده ارز دیجیتال خارج شود. بلاک چین حالا به یکی از مهمترین ابزارها برای توسعه متوازن و منطقی صنایع دیگر حوزهها از جمله هوش مصنوعی تبدیل شده است.
هوش مصنوعی چیست؟
هوش مصنوعی یا همان (Artificial Intelligence) در واقع سیستم و سامانهای است که میتواند رفتار انسان هوشمند در شرایط مختلف اعم از فرایندهای تفکری و شیوههای استدلالی را شبیهسازی کند و علاوه بر آن، قابلیت یادگیری و تحلیل نیز داشته باشد. با این تعریف هوش صنوعی را میتوان محل تلاقی فنون قدیم و جدید و علوم تازه و کهنه دانست و این یعنی هوش مصنوعی میتواند آغاز تحول بسیاری از بخشهای زندگی اجتماعی و فردی باشد و میتواند مفهوم تازهای از پیشرفت و توسعه را رائه دهد. در واقع میزان اثرگذاری این هوش به حدی است که میتوان جهان آینده را جهانی متاثر از کارکردهیا هوش مصنوعی دانست. برخی معتقدند دامنه این فناوری به حدی گسترش خواهد یافت که حتی روی شاخصهای اصلی امید به زندگی انسان (طول عمر) اثرگذاری ملموس خواهد گذاشت و این یعنی بشر آینده شاید بتواند سالهای بیشتری به حیات خود ادامه دهد. این در حالیست که در طول سالهای متمادی (بخوانید از ابتدای خلقت انسان)، نوع انسان همواره به دنبال حیارت جاودانه بوده و در پی رسیدن به این هدف به هر اکسیری چنگ انداخته و هر مرزی را در علوم در نوردیده است. حالا شاید بتوان گفت با استفاده از هوش مصنوعی بشر میتواند تا حدی به این آرزوی دیرینه دست پیدا کند. ناگفته نماند که در 20 سال گذشته با روند چشمگیر رشد فناوری و توسعه تکنولوژی، امید به زندگی در سال 2018 به حدود 72 سال رسیده است که اتفاقی بزرگ محسوب میشود. البته هوش مصنوعی و کاکردهای آن به علم پزشکی و یا سلامت به معنای عام محدود نمیشود بلکه علوم دیگر از فلسفه تا ریاضی را نیز تحت تاثیر خود قرار داده است و در آینده نیز دامنه اثرگذاری خود را وسیعتر خواهد کرد.
اصطلاح هوش مصنوعی برای اولین بار توسط جان مککارتی که او را پدر علم و دانش تولید ماشینهای هوشمند مینامند، استفاده شد. او مخترع یکی از مهمترین زبانهای برنامهنویسی هوش مصنوعی به نام lispبود.
نقش بلاک چین در هوش مصنوعی
گری زدمودز (Garri Zmudze) که یکی از افراد با تجربه و خبره در حوزه استارتآپهای حوزه بیوتکنولوژی است با اشاره به رشد اپلیکیشن بلاک چین و نقش آن در توسعه اثرگذاری هوش مصنوعی در حوزه پزشکی و سلامت به معنای عام، میگوید: الکس ژاورونکوف (Alex Zhavoronkov) که یکی از متخصصان و محققان شاخص موسسه تحقیقاتی اینسیلیکو مدیسین است، در سال 2014 با من تماس گرفت تا درباره کاربرد هوش مصنوعی در سرعت دادن به فرايند کشف و توسعه دارو با یکدیگر صحبت کنیم. در آن دوره که موضوع کاربرد هوش مصنوعی در پزشکی تنها یک فناوری نوپا محسوب میشد، این شرکت خیلی زود توانست در بخش درمان به خوبی از این فناوری استفاده و به موفقیتهای چشمگیری برسد. نکته مهم اما در خطر بودن امنیت دادهها و متمرکز بودن آنها بود که میشد به راحتی آن را با استفاده از بلاک چین رفع کرد. در وقاع بلاک چین به دلیل امکانهایی که در اختیار میگذاشت، دقیقاً همان گمشده این شرکت بود و به همین دلیل این شرکت خیلی زود با یکی از شرکتهیا فعال در این حوزه به نام بیتفیوری (Bitfury) وارد فاز همکاری شد. نتیجه این شراکت، راهاندازی شرکتی جدید به نام لانجنسیس (Longenesis) با هدف ایجاد اک.سیستم بلاک چینی در حوزه خدمات درمان بود. این شرکت نوپا محیطی جدید مبتنی بر بلاک چین برای سهامداران صنایع بهداشت و درمان و تکنولوژی از جمله گروه تحقیقات و یا حامیان آنها طراحی میکرد.
اهمیت بلاک چین در هوش مصنوعی
برای پی بردن به اهمیت بلاک چین در هوش مصنوعی میتوان به این نکته توجه کرد یک بیمارستان در سال حدود ۷۶۰ ترابایت داده تولید میکند که چهارپنجم آن به دلیل فقدان یک ساختار منسجم، اساساً در اختیار محققان قرار نمیگیرد و این یعنی بخش اصلی اطلاعات به راحتی غیرقابل کاربرد است و نمیتواند نقشی در پیشرفت علم پزشکی داشته باشد. نکته دیگر اینکه بدون هوش مصنوعی هم بلاک چین حجم اطلاعات را میتواند ذخیره کند اما واقعیت اینست که بدون هوش مصنوعی نمیتوان این دادهها را در تحقیق و توسعه علم و یا بهبود عملکرد به کار گرفت.
یکی از مهمترین موضوعات در هوش مصنوعی این است که هوش مصنوعی به رایانه این امکان را میدهد تا درست مثل هوش طبیعی و انسانی، با تحلیل شرایط، راهحل بهتری برای برونرفت از مشکلات پیدا کند؛ حالا اگر این فناوری با لاکچین ترکیب شود، خروجی آن عملکرد سیستم را بهینه و بیشینه خواهد کرد چراکه بلاک چین امکان دسترسی به اطلاعات را به هوش مصنوعی میدهد. از سوی دیگر هوش مصنوعی نیز با افزایش مقیاسپذیری، افزایش نسبت امنیت به حریم خصوصی و صدالبته کارایی بیشتر، سبب میشوند بلاک چینها راحتتر و امنتر کار کنند.