با پایان کار مکانیزم Proof of Work اتریوم، میزان سختی ماینینگ اتریوم بلافاصله به صفر رسید. تغییر مکانیزم بدون طی کردن روندی تدریجی یا بدون ایجاد تغییرات سختی شبکه و بسیار آنی رخ داد. همچنین منبع درآمد ماینرهای PoW نیز عملاً از بین رفت و بسیاری از GPU و ASICها از کار بی کار شدند.
مکانیزم PoS، استخر Validatorها را جایگزین ماینرها میکند که هر ۱۲۸ Validator در یک کمیته دستهبندی میشود. برای هر Epoch که از ۳۲ Slot تشکیل شده، یک Validator وظیفهی پیشنهاد تایید بلاک و یک Validator دیگر نیز نقش تولید بلاک در هر Slot دوازده ثانیهای را بر عهده دارد. این Validator ممکن است آفلاین و یا خارج از دسترس باشد که در این صورت فرصت تولید آن بلاک از دست خواهد رفت.
با استفاده از معیار Participation rate میتوان میزان مشارکت Validatorها را ارزیابی کرد. این معیار نسبت میان تمام بلاکهای تولید شده ( نه آنهایی که از دست رفته اند) و تمام Slot های موجود در شبکه را مشخص میکند. همانطور که در نمودار زیر مشاهده میکنید، در تمام طول عمر Beacon Chain تاکنون، میزان مشارکت در این مکانیزم، اغلب ۹۹ درصد بوده است. از آنجایی که در آینده فشار بیشتری این مکانیزم وارد خواهد شد و Validator های بیشتری به شبکه خواهند آمد، این معیار، ابزار مناسبی برای مشاهده نحوه عملکرد شبکه است.
در چند هفته پیش از Merge، میزان مشارکت در شبکه اندکی کاهش یافت و میزان همیشگی ۹۹ درصدی به ۹۷.۵ درصد رسید. پس از Merge این میزان دوباره به ۹۹ درصد رسید که نشان میدهد قبل از آپدیت Merge صرفاً مجموعهای از Validatorها دچار اختلالی جزئی شده بودند.
قبل از Merge تعداد رای تایید Validatorها اندکی کاهش پیدا کرد، اما دوباره به محدودهی ۳۲ هزار تا ۳۸ هزار رأی تایید در ساعت بازگشت. ممکن است نودها با سیستم عامل استیکینگ در مقیاس بزرگتر دچار مشکل شده و یا بسیاری از Validatorها در این بازه زمانی کوتاه با مشکل نرمافزاری مواجه شده باشند.
در حال حاضر اتریوم در شبکه بیش از ۴۲۹.۶ هزار validator فعال دارد. نمودار زیر روند ۶ ماه اخیر را نشان داده است که طبق نمودار تعداد Validatorهای جدید،قبل از Merge و پس از آن روندی افزایشی دارد. تنها در ماه سپتامبر، بیش از ۱۱.۳۶ هزار Validator به صورت آنلاین فعال بودند. این میزان فعالیت به نشانهی افزایش اعتماد سرمایهگذاران است زیرا مشکلات فنی Merge برطرف شده است.
زمانی که Validatorها تصمیم بگیرند به استخر استیکینگ وارد و یا از آن خارج شوند، شبکه به ازای هر Epoch محدودیتی برای ورود و خروج آنها تعیینکرده میکند.خط آبی در نمودار زیر این محدودیت و به عبارت دیگر صف Validatorهایی را نشان میدهد قصد ورود به استخر را دارند و همچنین نمودار بارکد مانند زیر، میزان تغییرات روزانه در تعداد Validatorهای فعال را نشان میدهد.
اخیرا Validatorهای جدید در ماه سپتامبر به شبکه هجوم آوردهاند اما با این حال تعداد Validatorهای جدید نسبت به میزانی که در سال ۲۰۲۱ مشاهده میشود، کمتر است.
با حضور ۴۲۹.۶ هزار Validator فعال در شبکه، ۱۴.۵۸۶ میلیون اتریوم استیک شده است که ۱۲.۲ درصد کل موجودی اتریوم را تشکیل میدهد.
به مرور زمان کل حجم ۳۲ اتریوم استیکشده توسط Validator ممکن است به دلایل زیر تغییر کند:
· واریز و در نهایت برداشت اتریوم از شبکه (بعد از فورک Shanghai ).
· درآمدی که از تولید اتریوم و کارمزد آن به دست میآورند ( افزایش میزان موجودی).
· عدم فعالیت Validatorها، یعنی زمانی که فرصت پیشنهاد و تایید بلاک را از دست بدهند (کاهش میزان موجودی).
· در صورت رفتار غیرقانونی جریمه Slashing انجام بگیرد ( کاهش میزان موجودی).
کل موجودی که در استخر استکینگ استیکشده، با معیار جدیدی به نام) Effective Balance موجودی کارآمد و یا مفید) تفاوت دارد. این معیار میزان موجودی که به صورت فعالانه در مکانیزم اجماع مشارکت میکنند، مشخص میکند. به عبارت دیگر درآمد استیکینگ و یا میزان جریمه از ۳۲ اتریوم کاسته میشود و باقیمانده به عنوان موجودی مفید و یا کارآمد شناخته کیشود. حداکثر میزان ) Effective Balance موجودی مفید) به ازای هر Validator تا ۳۲ اتریوم است و حداقل آن ۱ اتریوم است که درصورت عدم فعالیت و یا Slashing به دلیل نقض قوانین اجماع، ممکن است این مقدار بیش از این کاهش پیدا کند.
کل حجمEffective Balance و یا به عبارتی کل حجمی که به صورت فعالانه در مکانیزم اجماع استیکشدهاند، در حال حاضر ۱۳.۸۰۱میلیون اتریوم است. از این جهت میزان مشارکت فعالانه و یا کارآمدی اتریومهای استیکشده ۹۴.۶ درصد است.
بسیاری از اتریومهای استیکشده، توسط ارائهدهندگان خدمات استیکینگ که تحت نظر ما قرار دارند، میزبانی و استیک میشوند. تمام این سرویسدهندگان استیکینگ مجموعا ۱۰.۰۷۱ میلیون اتریوم (معادل ۶۹.۰۴درصد کل حجم اتریوم) را در اختیار خود دارند. ۴ سرویسدهنده برتر Lido ،Coinbase ،Kraken و Binance هستند که ۸.۱۸میلیون اتریوم استیکشده را معادل ۵۶.۰۸درصد تمام ححم استیک شده در شبکه اتریوم، اختیار دارند.
یکی از جدیدترین استخرهای استیکینگ در حال رشد، Rocketpool است که به عنوان اوپراتور نودهای Validator،رقیب Lido به شمار می رود. حجم استیکشده در Rocketpool نسبتا کمتر است؛ اما با ۲۲۸.۲ هزار اتریوم در حال رشد کردن است و تاکنون ۱.۵۶درصد تمام حجم استیک شده را در اختیار خود دارد.